Государственная инспекция по надзору за безопасным ведением работ

§ 138.3. Кон-геологик ва бошқа шароитлар ўзгариши сабабли портлатиш ишлари 
раҳбарлигини бевосита амалга оширадиган техник назорати шахсининг рухсатига кўра зарядлар 
массаси ва сонини паспорт билан кўзда тутилган кўрсаткичларга нисбатан камайтиришга рухсат 
этилади.
§ 139. Иншоот контурини лойиҳа (паспорт) билан кўзда тутилган ўлчамгача етказиш, 
осилиб қолган жинсларни йўқотиш, забойни тўғрилаш, иншоотлар тўпроғини тарашлаш, қайта 
маҳкамлашда иншоотни кенгайтириш учун, шунингдек қайтишган зарядларни йўқотиш 
мақсадида зарядларни шпурларда бир марта портлатиш, паспорт тузиш учун тажрибавий 
портлатишлар (§ 138.2) схемалар бўйича ўтказилади. Схема портлатиш ишлари раҳбарлигини 
бевосита амалга оширадиган техник назорати шахси томонидан тузилади ва имзоланади, ва газ 
ёки чанг бўйича хавфли бўлган шахталарда шахта раҳбари томонидан ҳам имзоланади. Схемада 
шпурлар жойлашиши, зарядларни массаси ва тузилиши, постлар ва портлатувчи панагоҳи 
жойлашган жойлар, хавфсизликнинг зарурий қўшимча чоралари кўрсатилади.
§ 140. Зарядлашдан олдин хавфли зона чегараларига, уни қўриқланишини таъминлайдиган 
постлар қўйилиши керак, зарядлаш билан банд бўлмаган одамлар эса техник назорати шахси ёки 
уни топшириғи бўйича бригадир (звено бошлиғи) томонидан хавфсиз жойга чиқарилиши керак. 
Пост ходимига бевосита вазифалари билан боғлиқ бўлмаган ишни топшириш ман этилади. 
Техник назорати шахслари ва назорат органлари ходимларининг хавфли зонага ўтишига, 
портлатиш ишларини шу сменадаги раҳбарининг ижозатига кўра, ялпи портлатишни бажаришда 
эса ялпи портлатишга масъул раҳбарнинг ижозатига кўра ва порлатувчи чиқадиган пост орқали 
рухсат этилади.
Ерости ишларидаги зарядлаш вақтида постларни хавфли зонага киришни тақиқлайдиган 
ёзувларга эга аншлаглар билан алмаштиришга йўл қўйилади. 
Порталатиш маҳсулотлари йўналтириладиган ҳавонинг чиқарувчи вентиляцион оқимига 
эга бўлган ерости иншоотларида постлар қўйилмайди. Бу иншоотлар хавфли зонага киришни 
тақиқлайдиган ёзувларга эга аншлаглар билан тўсилиши керак. 
Портлатиш ишлари тугаганидан ва иншоот тўлиқ шамоллатилганидан кейин, айтилган 
тўисқлар ва ёзувларга эга белгилар олиб қўйилади.