Глоссарий Абу Райхон Беруний



Download 110,5 Kb.
bet7/7
Sana22.02.2022
Hajmi110,5 Kb.
#102005
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
1. Глоссарий геодезия

Чизиқли белгилар усули- Карталарда воқеа-ходисаларнинг миқдор кўрсаткичлари чизиқлар йўғонлиги билан, сифат кўрсаткичлари эса ранг ёки штрихлар билан тасвирланса чизиқли белгилар усули деб юритилади. Умумгеографик карталарда чегаралар дарёлар, каналлар, темир ва автомобиль йўллари шу усулда кўрсатилади.


Картани ўқиш- Карта мазмунини тушуниб, ундан керакли маълумот олишга картани ўқиш дейилади. Ўқувчи шартли белги ёрда­мида картада тасвирланган воқеа ва ходисалар тўғрисида фикрлаб, сўнг маълумот олади. Картада воқеа ва ходисалар бир томонама ўрганилмасдан, у билан боғлиқ бўлган бошқа маълумотлар ҳам ўрганилади.


Картани ўқиб таҳлил қилиш усули энг кўп қўлланиладиган усул бўлиб, картографик тасвирга асосланади, легенда асосида бажарилади.


Картометрик усулда эса, картада ўлчаш йўллари билан нуқталарнинг координаталарини аниқлаш, масофаларни ҳисоблаш, баландликларни, майдонларни, хажмларни, бурчакларни ва бошқа миқдор, кўрсаткичларни ҳисоблаш йўли билан таҳлил қилинади.


Тасвирланаётган ҳудудларнинг ўзига хос ҳусусиятларини Картада тасвирланаётган ҳудудларнинг ўзига хос ҳусусиятларини эътиборга олиш генерализациянинг тўртинчи омилидир. Хар қандай ҳудуд картасида у жойнинг ўзига хос табиий ҳусусиятлари сақланиши керак, Масалан, Финляндия «минг кўллар» мамлакати деб юритилиб, унинг жанубий қисмида кўллар ландшафти асосий ўрин тутади. Генерализацияга кўра картада майда кўллар тасвирланмаса ҳам булар эди. Лекин Финляндия картасида кўллар тасвирланмаса, кўллар ландшафти тўлалигича акс этмай қолади. Шу сабабли майда кўллар (масштабга сиғмайдиган кўллар) ҳам ҳудуднинг ўзига хос ҳусусияти сифатида тасвирланиши лозим. Ўзбеки­стан табиий картасида Қизилқумни тасвирлашда кўллар ландшафти, Фарғона водийсида адирлар ландшафти сақланиши керак.


Харакатдаги чизиқлар усули- Воқеа ва ҳодисаларнинг йўналиш ҳаракатини (стрелка билан тасирланади) сифат кўрсаткичларини тасвирлашда қўлланилади.
Download 110,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish