Global biznesda axborot tizimi

17.3-rasm.
 
MA’LUMOTLAR VA AXBOROTLAR
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sotilgan kir yuvish vositasining soni va kir yuvish vositasi savdosining 
umumiy hajmining daromadi haqida to‘la ma’lumot olish uchun supermarket 
kassasidan chiqqan ma’lumotlar qayta ishlanishi va tashkil qilinishi mumkin. 
Axborot 
tizimi 
3317 
Britaniya sovuni 17,29 
Kofe – 6,69 
Xantal – 17,49 
Imbir ildizi – 85
 
 
Sotiladigan joy
shimoliy g’arb 
Do’kon: gipermarket №172 
2 
Sotildi: sovun -7,1756 
Ma’lumotlar 
Axborot 

---

11 
Kirish tashkilotidan yoki uning tashqi muhitidan chiqayotgan ma’lumotlarni 
egallab oladi yoki yig‘adi va qayta ishlaydi. Qayta ishlangan axborot kishilar 
foydalanishi uchun ularga yuboriladi. 
17.4-rasm. Axborot tizimlari funksiyalari 
Tashqi muhit 
Axborot tizimlari tashkilot atrof muhiti haqidagi axborotlarga ega. 
Uchta asosiy faoliyat turi – kirish, ishlov berish va xulosa tashkilotga kerak 
bo‘lgan axborotlarni oladi. 
Qayta aloqa tashkilotidagi muvofiq kishilarga yoki faoliyatlarga kiruvchi 
axborotni baholash va takomillashtirish uchun qayta ulanadi. 
Mijozlar, ta’minotchilar, raqiblar, aksiyadorlar va nazorat organlari tashkilot va 
uning axborot tizimi bilan birga faoliyat olib boradilar. 
Axborot tizimlarida, shuningdek, ularni baholash yoki kiritish bosqichida
tuzatish kiritishga yordam berish uchun tashkilot tegishli a’zolariga teskari aloqani 
ta`minlab beradi. 
Ta’minotchilar 
Xaridorlar 
Tashkilot 
Axborot tizimi 
Ishlov berish va 
hisoblash 
C hiqish 
Kirish
Qayta aloqa 
Yo`naltiruvchi 
agentliklarр 
Aksiyador 
Raqiblar 

---

12 
Professional sport jamoasi uchun chipta sotish tizimida sotib oluvchi nomi, 
manzili, kredit karta raqami, biletlar soni va o‘yin bo‘lib o‘tadigan sana kabilardan 
iborat ma’lumotlar ishlov berilmagan kirish ma’lumotlari hisoblanadi. Yana bir usuli 
muayyan bir o‘yin uchun chipta bahosini kiritishdir, aniq bir o‘yin uchun biletga 
to‘lov qanchalik optimal bo‘lishi mumkinligi kompyuter tahliliga bog‘liq holda 
o‘zgarib turadi. Bu ma’lumotlarni kompyuterda saqlanadi va buyurtma summasini 
hisoblash uchun ularga ishlov beradi, biletlarni sotib olinishi, shuningdek, kredit karta 
kompaniyasi uchun so‘rovlarini yuborish va to‘lov tushumlarini kuzatib boradi. 
Chiqish onlayn tartibda chiptalar, buyurtmalar uchun kvitantsiya, shuningdek, 
buyurtmalar to‘g‘risidagi hisobotlarni qog‘ozga chiqarishdan iborat bo‘ladi. Tizim 
mo‘ayyan o‘yin uchun yoki ma’lum bir bahoda sotilgan chiptalar soni, har yili 
sotilgan chiptalar umumiy soni va doimiy mijozlar kabilarga o‘xshash qimmatli
axborotlar bilan ta’minlanishga imkon beradi.
Bir 
tomondan, 
kompyuterli 
axborot 
tizimlarida 
ishlov 
berilmagan 
ma’lumotlarni qimmatli axborotlarga aylantirish uchun asoslangan axborot 
texnologiyalaridan foydalanilsada, ikkinchi tomondan kompyuter va kompyuter 
dasturlari hamda axborot tizimlari o‘rtasida katta farq mavjud. Zamonaviy axborot 
tizimlarida texnik asosi elektron hisoblash mashinalari va mos dasturiy ta’minot, 
dasturlash vositalari mavjud. Kompyuterlar axborotlarni saqlash va ishlov berish 
qurilmalarini ta’minlab beradi. Kompyuter dasturlari yoki dasturiy ta’minot ishlov 
berish va jihatlariga ko‘ra kompyuterni boshqarishda foydalanish bo‘yicha 
ko‘rsatmalar to‘plami hisoblanadi. Tashkilot muammolari echimini ishlab chiqishda 
kompyuter va kompyuter dasturlari muhim ahamiyatga ega bo‘lsada, axborot 
tizimining bir qismi, ya’ni tashkil etuvchilaridan biri hisoblanadi.
Bunga uy uy qurishni misol sifatida keltirish mumkin. Uylar bolg‘acha, mix va 
yog‘och bilan qurilgan, lekin ular uyni o‘z holicha qurib bera olmaydi. Memoriy, 
dizayn, montaj qilish, landshaft dizayni va bu xususiyatlarni yaratishga olib keladigan 
barcha echimlar ham uyning bir qismi hisoblanadi va uyning ustiga tomni o‘rnatish 
muammolarini echish uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega bo‘ladi. Kompyuter ham 
axborot tizimida bolg‘a, mix va taxta materiallari kabidir, ammo, muayyan tashkilot 
uchun zaarur bo‘lgan ma’lumotlarni o‘z holicha chiqarib bera olmaydi. 
Axborot tizimlarini nima ekanligini tushunish uchun unda echilishi lozim 
bo‘lgan muammolarni (ya’ni,memoriy va dizayn elementlarini), shuningdek, bu 
echimlarga olib keluvchi tashkiliy jarayonlarni tushunish zarur bo‘ladi.