Векторли карталар билан ишлаш.
Картанинг географик асосини тузиш, уни таҳрир қилиш
ГИС-технологиясидан фойдаланишда оператор биринчи навбатда монитор экранида ҳосил қилинган ва кўриш имкони бўлган сканирланган тасвирни олади, яъни рақамланиши керак бўлган картографик маълумотларни. Рақамлаш — растрли тасвирни вектор кўринишига ўтказиш ва у орқали рақамли карталар тузиш, мавзули карталар қатламларини яратиш, демакдир. Бундай ҳолда картографик генерализация ишлари дигитализация (механик рақамлаш) жараёни билан бирга олиб борилади.
Карталар тузишнинг ГИС-технологияси нафақат мавзули карталар қатламини яратиш, балки уларни таҳрир қилишни ҳам кўзда тутган. Қатламларни содда қилиб тушунтирадиган бўлсак, улар оқ шаффоф варақлар тўплами шаклида бўлиб, ҳар бирида географик асос объектлари (гидрография, аҳоли пунктлари, маъмурий чегаралар, йўллар ва бошқалар) алоҳида-алоҳида тасвирланади, бундан ташқари, картанинг махсус мазмуни элементлари ҳам ифодаланилиши мумкин. Бир-бирининг устига жойлашган бундай шаффоф варақлар картографик тасвирни ҳосил қилади.
Қатламларни рақамлаш баъзи хусусиятларга эга. Картанинг мазмунли элементларини рақамлашда, ҳар бир элемент ичидаги ним қатламларни фарқлаш зарур, яъни:
А) юза (майдон кўринишдаги объектлар); Б) ёй (ёй кўринишдаги объектлар); В) нуқта (нуқтали объектлар).
Масалан: гидрография элементларида юза – кўллар, сув омборлари; ёй — дарёлар; нуқта — минерал сув ва шунга ўхшаш бошқа объектлар. Шундай қилиб, бир эмас балки 3 та рақамли гидрологик қатлам — гидроюза, гидроёй, гидронуқта (ҳар бир муайян ҳолатда биттадан то ўнтагача) яратиш мумкин. MapInfo шундай ҳар бир қатламда бир неча турдаги объектларни (жумладан, матнни ҳам) сақлаши мумкин.
MapInfo ГИСида рақамлаш ишлари учун қуйидаги стандарт қуроллар орқали олиб борилади:
“ Тармоқни қўшиш” "Добавить узел" — шакл режимига тармоқ қўшилади.
Ё й — эллипс ва айланалар чизилади.
Чизиқ — тўғри чизиқлар чизилади. “Чизиқнинг кўриниши” "Стиль линии" — чизиқли объектларнинг шакли, ранги ва қалинлиги танланади.
Ю за Полигон — (кўп бурчакли) — тўғри чизиқлар билан
чегараланган берк юзалар ҳосил қилинади.
Т ўғрибурчак Прямоугольник — тўғрибурчаклар ва квадратлар чизилади.
С иниқ чизиқ Полилиния — синиқ чизиқлар ҳосил қилинади.
Ю занинг кўриниши Стиль области — ёпиқ юзани штрихлаш, ранг бериш ва юзанинг шаклини танлаш ишлари бажарилади.
Ш акл Форма — объектнинг тармоқларини суриш (ҳаракатлантириш), тармоқ қўшиш ва уни олиб ташлаш имконини беради.
Ёйсимон тўғрибурчак Скруглённый прямоугольник — ёйсимон бурчакли тўғрибурчаклар ва квадратлар яратилади.
Б елги Символ — нуқтавий объектлар жойлаштирилади.
Б елгининг кўриниши Стиль символа — нуқтавий объектларнинг белгиси ўлчами, ранги ва шакли танланади.
М атн Текст — карта ёки ҳисоботларда матн ва ёзувлар жойлаштирилади.
Матн кўриниши Стиль текста — матнли объектлар учун шрифт, унинг ўлчами, шакли ва ранги танланади.
7-расм. Дастурнинг бош менюси
Do'stlaringiz bilan baham: |