Ginekologik bemorlarni tekshirish usullari

Klinikasi: Uzoq qon ketish, ko'p qon ketish, kamquvvatlik, ikkilamchi anemiya.
Diagnostika: Bachadon tanasining shilliq pardasidan diagnostika maqsadida qirma olib, tekshirib ko'rilganda endometriyning giper-plaziyaga uchragani ma'lum bo'ladi. Bazal haroratni o'lchash, qin epite-liyasining sitologiyasini aniqlash muhim diagnostik ahamiyatga ega.
Davolash. Gormonal gemostaz deganda 3-5 kirn davomida (keta-yotgan qon to'xtaguncha) esterogen gormonlari (sinestrol, dietilstelbistrol va boshqalar), progesteron gormonidan ineksiya qilinib, organizmni gormonlar konsentratsiyasini oshirib qonni to'xtatish mexanizmi tushuniladi.


ANOVULYATOR, YUVENIL QON KETISHLAR
Sabablari: 1. Endokrin bezlarning birortasi asosan gipofiz bezining faoliyati buzilishi. 2. Infektsiya, intoksikatsiya, jarohatlar, o'smalar tufayli bir yoki bir necha bezlar faoliyatining buzilishi. 3. Ma'lum
bezlarda gormonlarning vujudga kelishiga fermentlar stimulyatsiyasining yetarli bo'lmasligi. 4. Biror bir gormonning organizmning kerakli joyiga yetib bormasligi. 5. Gormonlarning ta'sir qilish sharoitining buzilishi. 6. Markaziy nerv tizimida (gipotalamo-gipofizar tizimdagi) o'zgarishlar (qattiq hayajon, qo'rqish ta'sirida).


ANOVULYATOR QON KETISH
Yuqorida qayd etilgan sabablarga ko'ra follikulalaryorilmasdan qolib, ular mayda kistachalarga aylanishi yoki follikula yetilmasdan atreziyaga uchrashi oqibatida bir fazali hayz sikli rivojlanishi - anovulyator hayz sikli deyiladi. U yuvinel qon ketishi, klimakterik qon ketishlar shaklida namoyon bo'ladi.
Klinikasi. Anovulyator yuvenil qon ketishi hayzning to'xtab qolishi (7-8 hafta davomida) ya'ni hayzkelish muddatidan biryarim ikki oy o'tib ketib, birdaniga bachadondan kuchli qon ketishi bilan xarakterlanadi. Ba'zan normal hayz ko'rish bir muncha qisqargan holda, yuvenil qon ketish bilan almashinib turadi. Kamqonlik kasalligiga olib keladi.
Yuvenil qon ketish deganda qiz bolalarning balog'atga etish davridagi anovulyator qon ketish tushuniladi.
Jinsiy taraqqiyot davri - jismoniy jinsiy jihatdan farq qiladi. Ularda biologik yetilish tez ro'y beradi, ammo pubertat yoshining 1 - fazasi boshlanishi sekinlashib, kattaroq yoshga yetganda qon ketish surunkali bo'ladi.
Diagnostikasi. Bemorning shikoyatlari anamnezi va obyektiv tekshirish usullari yordamida aniqlanadi. Qo'shimcha tekshirish usullaridan bazal haroratni aniqlash muhim ahamiyatga ega. Laboratoriya tekshirish usullarida keskin kamqonlik aniqlanishi, muhim diagnostika ahamiyatga ega.
Davolash: Prepubertat davrdagi qon (yuvenil) ketishda - estrogenli gemostaz, progestinli gemostaz, bachadon bo'ynini elektrostimulyatsiya qilish, siklik gormonal terapiya o'tkazish. Gormonal gemostaz deganda 3-5 kun davomida (kelayotgan qon to'xtaguncha) estrogen gormonlari (sinestrol, dietilstilbistrol va boshqalar), progesteron gormonidan in'eksiya qilinib, organizmni gormonlar konsentratsiyasini oshirib reflektor yo'l bilan qonni to'xtatish mexanizmi tushuniladi. Pubertat davrdagi qon ketishda - gormonal gemostaz. Yetuklik davridagi qon ketishda - bachadon shilliq pardasini qirish, bachadon ichiga yod yuborish, bachadon bo'ynini elektrostimulyatsiya qilish va krioterapiya, siklik gormonal terapiya, estrogen-gestogen dori vositasi bilan davolash. Klimakterik davrdagi qon ketishda - bachadon shilliq qavatini qirish, gormonal gemostaz, bachadon ichiga yod yuborish, estrogen-gestogenlar, gormonlar ta'sirida tuxumdon funksiyasini so'ndirish.