Gimnastika (yakkakurash, koordinatsion va siklik sport turlari)

12.8. Pedagogik tajriba
Pedagogik tajriba ~ gimnastikachilami o ‘qitish, tarbiyaiash, sog ‘lomlashtirishning, ular qobiliyatlarini, sport mashg ‘ulotlarini rivojlantirishning и yoki bu usullari, uslubiy usullari, shakllari samaradorligini aniqlash maqsadida pedagogik faoliyatni tajriba asosida у о ‘Iga qo ‘yishdir.

Ilmiy tajribada dastlab tekshirilayotgan masalaning ishchi farazi hamda tajriba o‘tkazishning batafsil rejasi ishlab chiqilishi, bu rejaga qat’iy amal qilinishi shart. Tajribaning borligiga, natijalaming

ishonchliligiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan barcha holatlami oldindan ko‘ra bilish va bartaraf etish lozim.
Zarur holatlarda ishchi farazni tekshirish va aniqlashtirib olish maqsadida, shuningdek, tadqiqotning xususiy usullarini saralash uchun asosiy tajribadan avval dastlabki, izlanishli tajriba o‘tkazishi mumkin.
Tajribani amalga oshirishda o‘qitish, tarbiyalash, sport mash-g‘uloti o‘tkazishning tadqiq etilayotgan usullari samaradorligini «sof» holda kuzatish uchun barcha boshqa shart-sharoitlarning bir xil bo‘lishiga erishish zarur. Buning uchun tajriba guruhlari tarkibi bir xilda tanlanishi, kun tartibi, hayot sharoitlarining o;xshashligi ta’minlanishi, tekshiruvlar bir xil muddatda, haftaning bir paytida o'tkazilishi, pedagogik ta’sir ko‘rsatish vosita va usullari ham bir xil bolishi kerak, faqat tekshiriluvchilar bir xil emas. Tabiiy sharoitlarda tajriba o‘tkazganda, bu vazifani bajarish nihoyatda qiyin. Natijalarning ishonchliligini ta’minlash uchun sharoitlar qanchalik ko‘p tenglashtirilsa, tajribada shuncha kam kishi qatnasha oladi. Tadqiqotning vazifalaridan kelib chiqib, ilmiy tajribada ikkita guruh ajratiladi — tajriba va nazorat guruhlari. Keyingisini tuzmaslik ham mumkin. Masalan, bizning yosh gimnastikachilarning mushak kuchini rivojlantirishga doir ishimizda hamma guruhlar —tajriba guruhi. Olingan natijalarga qarab har bir guruhda eng samarali uslubiyat varianti belgilanadi.

Pedagogik tajriba oldiga quyidagi talablar qo‘yiladi:

Pedagogik tajriba uslubiyatini takrorlash mumkin bo'lishi kerak, uni jismoniy tarbiya o‘qituvchisi, murabbiy — pedagog qaytara olishi lozim. Shunga yangitdan olingan natijalarning obyektivligini, ularning ishonchliligini, farazning to‘g‘riligi, tadqi­ qot usullarining ish negizini tashkil qiluvchi nazariyaga, farazga, maqsad hamda vazifalarga muvofiqligini, tadqiqot natijalarining ishonchliligini baholash mumkin bo‘ladi.
Pedagogik tajriba yaxshi tayyorlangan bolishi, yetarlicha davom etishi, to‘g‘ri shakllantirilgan, aniq farazga, maqsad hamda vazifalarga ega bo£lishi shart.
Pedagogik tajriba natijalarini bayon qilishda qolga kiritilgan yangi empirik faktlaming nazariy tomondan asoslanishiga alohida

e’tibor beriladi, shu tariqa ularning ilmiy faktlarga aylanishiga, umumlashtirilishiga, yangi ilmiy bilmlarning yuzaga kelti-- rilishiga, gimnastika, jismoniy tarbiya amaliyoti, pedagogika, psixologiyaga tavsiyalar berilishiga, shuningdek, tadqiaot mate-riallariga chuqur mate mat iK ishlov berilishiga alohida e’tibor qaratiladi.

Pedagogik tajribaning sifati foydalanilgan tadqiqot usullari yig‘indisi (metodologiyasi), o‘z ichiga nazariy qoidalar hamda amaliy tavsiyalarni olgan natijaga qarab baholanadi.