Gigiyena fani boyicha oquv uslubiy majmua

Shaxsiy himoya uskunalar. Nazorat individual ishchilar uchun qo‘llanilishi mumkin. Og‘ir uskunalar bilan ishlaydigan odamlar himoya zarbdan qaytaruvchi anjom, ko‘zoynak va xavfsizlik poyabzali bilan ta’minlash kerak. O‘yuvchi va zaharli kimyoviy moddalar bilan ishlaydigan ishchilar esa esa yuzga taquvchi niqob bilan himoyalanishlari kerak.

To‘g‘ri ish tajribasi va poklik. Ushbu tadbirlar ikkalasi samarali nazorat qilish strategiyasining muhim tarkibiy qismlaridir. Birinchi operatsion uskunalarning to‘g‘ri dizaynini o‘z ichiga oladi, ular ta’sir va chiqindilarini kamaytirish uchun xizmat qiladi. Misol uchun oqishni aniqlash anketalar o‘tkazish, portativ tez-javob vositalaridan foydalanishni o‘z ichiga oladi, bir vazifadan oldin xavfsiz ish uchun ruxsatnoma olinishi talab qilinadi va "qulflash" tizimlari, xavfsiz sharoitlardan foydalanish ruxsat etiladi. Ushbu metod poklik, amaliy kimyo dekontaminatsion, ho‘l tozalash va assimilyasiyalarni o‘z ichiga oladi.

Biologik moddalar ximoya qilish. Buning uchun respiratorlardan foydalanish, havodagi nafas olishda zararli moddalarni kamaytirish uchun eng keng tarqalgan himoya qurilmalaridan biri hisoblanadi. Avval aytib o‘tganimizdek, havodagi nafas olishga zararli moddalarni nazorat qilish respiratorlarga asolanmagan bo‘lishi kerak, misol uchun taxminan 5 million ishchi taxminan 1,3 million AQSH muassasalari bugungi kunda bunday qurilmalarni kiyishadi. OSHA bu harakat birlamchi maqsadlaridan biri, 1998 yilda yangi nafas olish muhofaza qilish standartlarini bir hujjatning o‘zida mujassamlashtirish edi. Yana bir muhim vazifa bu yangi standartlar ish beruvchilarning talablarini va to‘g‘ri ish joyini ta’minlaydigan nafas himoya dasturi edi. U esa quyidagilardan iborat: xodimlari respirator tanlay bila olishi, fit test, tozalash, xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash yetarli ta’lim va yo‘l-yo‘riqlar. Yana bir talab esa “hayoti yoki sog‘lig‘iga darhol xavfli" kabi nafas apparatidan foydalanish kiradi. Ikki o‘t o‘chiruvchilar yonayotgan binoga kirishi zarur hollarda, standart bo‘yicha ikki o‘t o‘chiruvchilar ham hamma narsaga tayyor bo‘lishlari kerak. Bulardan maqsad AQSHda har yili resperator tutishdan kuzatiladigan 900 nafar kasalliklar va halokatlarni oldini olishdir.

O‘smirlar. AQSHda maktabda tahsil oladigan o‘smirlarning 70,80 foizi doimiy ish bilan shug‘ullanishadi. Ish joylari odatda xizmatlar va chakana savdolarni o‘z ichiga oladi. O‘rtacha yoz davomida ushbu yosh guruhida 4 million odamlar yuqoridagi ishlarda ishtirok etadi. Ular ish tajribasi, xavfsizlik ta’lim va xavfsiz qoidalari bo‘yicha tajribaga ega bo‘lmaganligi tufayli, bu guruh vakillari uchun jarohati kuzatilishi xavf ostida. Ko‘pincha bunday ishchilar ovqat tayorlash paytida, issiq yog‘, surtma, issiq suv va bug‘ va issiq ovqat kabi manbalardan teri kuyishi tufayli jarohatlanadi. 200.000 ortiq bunday holatlar har yili kuzatiladi. Yana ham qizig‘i shundaki, bu yosh guruhidagi yoshlarning 70- 80% i a’zolar jarohati tufayli vafot etadi. Bu yoshdagilarda mashina haydash bilan shug‘ullanuvchi va qurilish sanoatida ishlovchilar orasida o‘lim ko‘rsatkichi yuqoridir⁶.