Gidrotexnika

Y ig‘ma konstruksiyali ochiq tem ir-b eton rostlagich:
a
— o 'q b o 'y ic h a q irq im ; 
b
— reja; 
d —
d e ta lla r u c h u n d a rv o za
d ev o rig a o 'm a tilg a n ra m a ; 
2
— te s k a ri d e v o r; 
3 —
ra m a ; 
4
— p lita la r; 
5
— p lita la r b irla s h g a n jo y .
Y ig 'm a k onstruksiyalar, in sh o o t, qurilish jo y id a n c h e td a ishlab ch iq ari- 
ladi, c h u n k i ularni tashish va alo h id a e le m e n tla rin i o 'm a t i s h d a ularning 
c h e g a ra v iy o g 'irlik la ri a v to tr a n s p o r t va q u rilish m a y d o n id a g i m e x a n ik
u s k u n a la m in g yuk k o 'ta r is h qobiliyati bilan o 'z a r o m o s bo'lishi lozim .
Y ig 'm a in s h o o tla rn in g m u h i m o 'z ig a xos xususiyatlaridan biri, u larn in g
tu tash g an joylaridir. U la r biriktirish m ustah k am lig ig a, yaxlitligiga va suv 
o 'tk azm aslig ig a t a ’sir qiladi. S h u n in g u c h u n tu ta sh g a n jo y la rd a betonlash 
b ila n b o g 'l i q b o ' l g a n h a m m a is h l a r p u x t a l i k b i l a n o lib b o rilis h i va 
lo yihalashda u la rn in g so n in i kam aytirishga mtilish lozim.
Suv sarfi va bosim miqdorlariga ko'ra, konstruksiyali rostlovchi inshootlar; 
vazifasiga k o 'r a u larn in g konstruktiv e le m en tlari o 'lc h a m la r i h a r xil bo'ladi. 
A l o h i d a e l e m e n t l a r n i s t a n d a r t l a s h va n a m u n a v i y o ' l c h a m l a r s o n i n i
q isqartirish n a m u n a v iy loyiha tuzishdagi bosh m a sa la la rd an biridir.
Y i g 'm a k o n s t r u k s i y a l a r n i m u k a m m a l a s h t i r i s h va u l a r n i q o ' l l a s h
chegarasini kengaytirish u c h u n y ig 'm a konstruksiyali rostlovchi in sh o o tlar 
qurilishidagi a m ald ag i kam ch ilik larn i y o 'q o tis h lozim . Y ig 'm a e le m e n tla r
125

---

ishlab chiqarish texnologik ja ra y o n in i yaxshilash, k o ‘tarish va tu sh irish d a
d etallar buzilishini kam aytirish kerak.