Гидротехника иншоотлари

 
2.3-жадвал. Мелиоратив тизимлардаги иншоотлар синфи 
Суғориладиган ёки зах қочириш майдони, минг га 
Иншоотлар синфи 
Суғоришда 
Зах қочиришда 
Асосий 
Иккинчи даражали 
>400 
50…400 
<50 
– 
>50 
<50 
II 
III 
IV 
III 
IV 
IV 
Иншоот синфига кўра, амалдаги меъёрий ҳужжатлар асосида қидирув ва 
лойиҳа ишларининг таркиби ва лойиҳа топшириғининг ҳажми аниқланади, 
мустаҳкамлик ва устиворлик ҳисобларидаги заҳира коэффициентлари қабул 
қилинади, ҳисобий сув сарфлари белгиланади, қурилишда ишлатиладиган 
материалларнинг тури ва сифати аниқланади. 
Мақсадли вазифасига кўра гидротехника иншоотлари умумий ва махсус  
турларга бўлинади. 
Сув хўжалигининг барча тармоқлари мажмуаси таркибига кирувчи 
гидротехника иншоотлари умумий деб, тизимнинг фақат бир ёки бир неча 
тармоғига қўлланадиган гидротехника иншоотлари эса махсус деб аталади. 
Умумий гидротехника иншоотларига сув димловчи, қирғоқларни 
ҳимояловчи ва бошқарувчи ёки йўналтирувчи (сув оқимлари ва сув ҳавзалари, 
бўйлама ва кўндаланг дамбалар, ҳовузлар қирғоқлари, туб ва қияликларини 
мустаҳкамлаш), сув ташловчи ва сув ўтказувчи иншоотлар киради. 
 
 
 
 
Махсус гидротехника иншоотлари сув транспорти (шлюзлар, кема 
кўтаргичлар, кема тўхтайдиган жойлар, кема тузатиладиган жойлар, тўлқин 
қайтаргичлар, маяклар), ёғоч оқизувчи (ёғоч туширгичлар, новлар ва 

---

бошқалар), сув энергиясидан фойдаланиш (гидроэлектростанциялар, босимли 
ҳавзалар, тенглаштирувчи (резурвуарлар ва бошқалар), мелиоратив 
тизимлардиги 
иншоотлар 
(шлюзлар, 
ростлагичлар, 
каналлар, 
насос 
станциялари, сув айиргичлар ва бошқа иншоотлар), балиқ хўжалиги (балиқ 
ўтувчи йўллар, балиқ кўтаргичлар, балиқ тўсгичлар, балиқ етиштирувчи 
ҳовузлар ва бошқалар), сув таъминоти ва сув тарқатиш (сув олувчи, насос 
станциялар, тозалаш иншоотлари, ростланадиган ҳавзалар, ишлаб чиқариш 
корхоналари қолдиқлари йиғувчи жойлар, сув ва бошқалар) иншоотларига 
бўлинади.