Gidrodinamikaning asosiy masalasi. Harakat turlari

Uх = t3 (x, y, z, t),

• Uх = t3 (x, y, z, t),
• Uу = t4 (x, y, z, t),
• Uz = t5 (x, y, z, t).
•  
• Bu keltirilgan funksiyalarni aniqlash va ular o’rtasidagi o’zaro bog’lanishni topish gidrodinamikaning asosiy masalasi hisoblanadi.
• Harakat turlari. Harakat vaqt ida suyuqlik oqayotgan fazoning har bir nuqtasida tezlik va bosim vaqt o’tishi bilan o’zgarib tursa, bunday harakat beqaror harakat deyiladi. Agar suyuqlik oqayotgan fazoning har bir nuqtasida tezlik va bosim vaqt bo’yicha o’zgarmay faqat koordinatalarga bog’liq, ya‘ni

Р = t11 (x, y, z),

• Р = t11 (x, y, z),
• U = t21 (x, y, z) (2)
•  
• bo’lsa, u holda harakat barqaror deyiladi. Barqaror harakat ikki tur bo’lishi mumkin: tekis va notekis harakatlar. Suyuqlik ichida bosim va boshqa gidravlik parametrlar o’zgarib borsa, bunday harakat notekis harakat deyiladi.
• Suyuqlik zarrachasi harakat yo’nalishi bo’yicha vaqt o’tishi bilan harakat fazosining bir nuqtasidan ikkinchi nuqtasiga o’tganda tezligi o’zgarmasa, bunday harakat tekis harakat deyiladi.

2.Oqimchali harakat, oqim chizig’i, oqim naychasi va oqimcha.

• 2.Oqimchali harakat, oqim chizig’i, oqim naychasi va oqimcha.
• Suyuqlik harakati qonuniyatlarining tabiatini eng yaxshi ifodalab beruvchi suyuqlik oqimini elementar oqimchalardan iborat deb qarovchi sxema “suyuqlik harakatining oqimchali modeli” deb ataladi.
• Suyuqlik harakatlanayotgan fazoda olingan va berilgan vaqt da har bir nuqtasida o’nga o’tkazilgan urinma shu nuqtaga tegishli tezlik vektori yo’nalishiga mos keluvchi egri chiziq oqim chizig’i deyiladi.
• Suyuqlik harakat qilayotgan sohada biror D nuqta olib, shu nuqta atrofida cheksiz kichik dl kontur olamiz va shu konturning har bir nuqtasidan oqim chizig’i o’tkazamiz. U holda oqim chiziqlari oqim naychasi deb ataluvchi naycha hosil qiladi (3.1- rasm).