Gidro va yun lysis -ajralish, parchalanish -moddalar bilan suv oʻrtasida oʻzaro taʼsir

---

Gidroliz
Gidroliz (gidro... va yun. lysis —ajralish, parchalanish) —moddalar bilan suv oʻrtasida oʻzaro taʼsir
natijasida turli birikmalar (kislota, asos va b.) hosil boʻlishi, jumladan (tuzlarda) ion almashinuv
reaksiyasi. G.ni qoʻyidagi umumiy tenglama bilan koʻrsatish mumkin: A-V+N-ON "± A-N+V-ON, bu
yerda A—V —gidrolizlanuvchi modda (tuz), A—N (kislota). V—ON (asos) — gidroliz mahsuloti. G.
anorganik va organik birikmalarda koʻp tarqalgan muhim jarayondir. G. tuzlar, uglevodlar, oqsillar,
efirlar, yogʻlar va b. turli sinfga mansub birikmalarda uchraydi.
Tuzlar gidrolizlanishi massalar taʼsiri qonuniga boʻysunadi. Koʻpchilik hollarda tuzlar gidrolizi
qaytar reaksiyadir. G. natijasida erimaydigan yoki yengil uchuvchan modda hosil boʻlsa, reaksiya
tuz butunlay parchalanguncha davom etadi. Kuchsiz kislota bilan kuchli asosdan tarkib topgan
tuzlar gidrolizlanganda eritma ishqoriy muhitli boʻladi:CH,COONa+HOH# <±
CH,COOH+Na++OHKuchsiz asos bilan kuchli kislotadan tarkib topgan tuzlar gidrolizlanganda
esa eritma kislota muhitli boʻladi:NH4C1+HOH <± NH4OH+H+C1.
Kuchsiz kislota va kuchsiz asosdan tarkib topgan tuzlar toʻla G.ga
uchraydi:A12S3+6H2O=2A1(OH)3+3H2ST 2Ar+3S2-+6H2O=2Al(OH)3+3H2St.
Kuchli kislota va kuchli asosdan tarkib topgan tuzlar G.ga uchramaydi,ularning suvdagi eritmalari
neytral boʻladi. Muhitning kislotali yo ishqorli boʻlishini taʼminlaydigan bufer eritmalar G. tufayli
mavjud boʻla oladi. Bunday eritmalarning fiziologik ahamiyati ham juda muhim — organizmning
normal hayot faoliyati uchun N+ ionlari doim birday konsentratsiyada boʻlishi zarur. Yer
poʻstining bir qancha geologik oʻzgarishlari, minerallar hosil boʻlishi va tuproqning shakllanishi
tuzlarning gidrolizlanishiga bogʻliq.
Tuzlarning gidrolizlanishi kimyo sanoatidagi koʻpgina muhim jarayonlarga asos boʻlib xizmat
qiladi. Organik birikmalarning gidrolizlanishi — ularning suv taʼsirida parchalanib ikki yoki undan

---

 
Soʻnggi tahrir 2 yillar avval
 
IluvatarBot
 tomonidan amalga oshirildi
ortiq modda hosil qilishi demakdir. Organik moddalar aksari kislota yoki ishqorlar ishtirokida
gidrolizlanadi. Yana q. Gidroliz sanoati.
OʻzME
. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Ushbu maqola 
chaladir
. Siz uni 
boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Gidroli
z&action=edit)
 
Vikipediyaga
 yordam berishingiz mumkin. 
Bu andozani 
aniqrogʻiga
almashtirish kerak.
"
https://uz.wikipedia.org/w/index
.php?
title=Gidroliz&oldid=2055765
" dan 
olindi
Adabiyotlar