Germaniya tarixiy ta’limotlari

«Siyosiy 
iqtisodning milliy sistemasi»
(1841) nomli asosiy asarida milliy siyosiy iqtisodni yaratish vazifasini
urtaga qoydi. Mamlakatning ishlab chiqaruvchi kuchlari tugrisidagi ta'limot unga asos bulishi kerak
edi. F.List dav-latning faoliyatini, dinni, axloqni, ma'naviyati kabilarni ishlab chiqaruvchi kuclilar
jumlasiga qushdi. FListning ta'limotiga kura, qiymatni ishlab chiqaruvchi kuchlar, «millatning ruhi»
(toj-taxtning meros bulib qolishi, huquq, sud, armiya, polisiya va shu kabilar) yaratadi. 
Fridrix List (1789 
– 1846) 
Nemis iqtisodchisi 

---

Germaniya tarixiy maktablarining uziga xos xususiyatlari
Taniqli ingliz iqtisodchi olim Mark Blaug XIX asrning 60-yillarida Yevropa qit'asida klassik
iqtisodiy maktabga muqobil nazariy maktablarning shakllanishini ta'minlaydigan haqiqiy
intellektual inqiroz sezilmasdan turib, yagona tarixiy maktabgina uzining muqobil modelini taklif
qilganini alohida ta'kidlaydi. Haqiqatan ham, tarixiy maktab nazariyotchilari XIX asr Germaniyasi
taraqqiyotiga va ilm-fan rivojiga salmoqli hissa qushdilar. «Tarixiy usul» jozibasi keyingi avlod
iqtisodchilari tomonidan Yangi tarixiy maktabning yaratilishiga sabab buldi. 

---

Germaniya iqtisodiyoti
a 
yuqori darajada rivojlangan
 
ijtimoiy bozor iqtisodiyoti
.
[20]
 U eng 
yirik milliy iqtisodiyotga ega 
Evropa
, 
nominal YaIM bo'yicha to'rtinchi o'rinda 
turadi
 dunyoda va 
YaIM bo'yicha beshinchi (PPP)
. 2017 yilda XVF ma'lumotlariga ko'ra 
ushbu mamlakat evro hududi iqtisodiyotining 28 foizini tashkil etdi. 
Germaniya
 ning 
asoschisi a'zosi 
Yevropa Ittifoqi
 va 
Evropa hududi
. 
2016 yilda Germaniya dunyodagi 310 milliard dollarlik eng yuqori savdo balansini qayd 
etdi, uni global miqyosda eng yirik eksport qiluvchiga aylantirish. 
Germaniya
bu 
jahon 
miqyosidagi eng yirik eksportchilaridan biri
 2017 yilda eksport qilingan 1448,17 milliard 
dollarlik mahsulot va xizmatlar bilan.
X
izmat ko'rsatish sohasi
 yalpi ichki mahsulotning 70 
foizini, sanoatning 29,1 foizini va qishloq xo'jaligining 0,9 foizini tashkil etadi. Eksport 
milliy mahsulotning 41 foizini tashkil etdi. 

---

Germaniyaning eng yaxshi 10 ta eksporti transport vositalari, 
mashinasozlik, kimyoviy mahsulotlar, elektron mahsulotlar, elektr 
jihozlari, farmatsevtika, transport uskunalari, asosiy metallar, oziq-
ovqat mahsulotlari va rezina va plastmassalardir. Germaniya iqtisodiyoti 
Evropadagi eng yirik ishlab chiqarish iqtisodiyoti hisoblanadi va unga 
moliyaviy tanazzul kamroq ta'sir qiladi va amaliy sanoat ahamiyatiga ega 
amaliy tadqiqotlar olib borish va o'zini eng so'nggi universitet 
tushunchalari va sohaga xos mahsulot va jarayonni takomillashtirish 
o'rtasida va o'z laboratoriyalarida ham ko'plab bilimlarni yaratish orqali 
ko'prik deb biladi. 2017 yil iyul oyida 
Xalqaro valyuta fondi
mamlakat 
iqtisodiyotiga "sog'liq uchun yana bir qonun loyihasi" va uzoq muddatda 
ushbu darajani saqlab qolish uchun zarur bo'lgan qadamlar to'g'risida 
ba'zi tavsiyalar berdi. 

---