Germaniya 1918-1945 yillarda

1933 yil 23 fevral

• 1933 yil 23 fevralda nasistlar reyxstagga o't qo'yishni uyushtirdilar. Gitlerning talabiga ko'ra Gindenburg o'sha kuniyoq «Xalq va davlatni muxofaza qilish to'g'risi»dagi dekretni imzoladi. Unga ko'ra Gitlerga favqulotda vakolatlar berildi. Bu dekret Gitler tuzumi xukm surgan 12 yil davomida terror va yalpi ditatura siyosatini huquqiy asosini tashqil qildi.
• 1934 yil 2 avgustda prezident Gindenburg vafot etdi. Gitler uchinchi reyx deb nomlana boshlangan Germaniya davlatining konsleri va prezidentiga aylandi. «Uchinchi reyx» iborasi birinchi marta 1920 yilda nemis baynalminalchi yozuvchisi Meller van der Bruk tomonidan qo'llangan bo'lib, u o'z kitobini shunday deb nomlagan edi. Nasistlar darxol bu nomni o'zlari tuzmoqchi bo'lgan davlatga qo'yib, uning Kari Buyuk tomonidan o'rta asrlarda barpo etilgan birinchi Germaniya va ikkinchi «reyx» (1871-1918) bilan bog'liqligiga urg'u berdilar.