Georg Vilgelm Fridrix Gegel (1770-2831)

Tabiat falsafasi – tabiatning o’zi rivojlanmaydi,balki tushunchalargina rivolanadi.

• Tabiat falsafasi – tabiatning o’zi rivojlanmaydi,balki tushunchalargina rivolanadi.
• Ruh falsafasi-goyaning inson ongi va bashariyat tarixida rivojlanadi.
• Gegel nuqtai nazaricha,tarix mohiyatini quyidagi so’zlar bilan ifodalash mumkin;”aql tarixdadir’’.Aql,Gegel fikricha,umumjahon tarixiy ibtidosi bo’lib,tarixda mutlaq g’oyaning rivojlanishi sifatida namoyon bo’ladi.U yoki bu davrda dunyoviy ruhning sohibi sifatida qandaydir bir xalqning ruhi oldinga chiqadi.

• Ayni vaqtda boshqa xalqlar ozlarining gullab yashnagan davrlarini orqada qoldirib ,oz imkoniyatlarini tugatganliklari sababli inqirozga yuz tutadilar,boshqa bir xalqlar esa endigina taraqqiyot sari yol boshlagan bo’ladilar.Gegel nazaricha aql tarix jarayonida shunday amalga oshadiki,unda har bir xalq ruhning oz-ozini bilishga o’z hissasini qo’shishga haqlidir.
• Gegel mohiyati ozodlikni anglashga erishish bo’lgan Umumjahon tarixini davrlashtirish mezonini belgilab berdi.