Geografiyasi

To’liq iqtisodiy integratsiya – a’zo mamlakatlar guruhlari yagona iqtisodiy 
siyosatini o’tkazilishida qarab chiqilgan tiplari aralashadi. Ular integratsion ittifoq 
chegarasida huquqiy qonunchilikning unifikatsiyasini talab qiladi. To’liq iqtisodiy 
integratsiya barcha a’zo mamlakatlar uchun valyuta siyosatini talab qiladi. Yagona 
valyuta  munosabatlarida  yagona  valyuta  tizimi  va  yagona  valyuta  mexanizmi 

---

145 
 
mavjud. Yagona valyuta, valyuta nazoratining yagona qoidalari, umumiy markaziy 
bank  va  boshqalar  kiradi.  Shuni  ta’kidlash  kerakki,  integratsion  jarayonlar 
makroiqtisodiy darajada ham, mikro iqtisodiy darajada ham muhim xarakterga ega. 
Shuning uchun bu integratsiyaning ikki darajasi parallel ravishda o’tadi. Ular ko’p 
kesishmaydi,  bir-biri  bilan  yaqinlashadi  va  bir-birini  to’ldiradi.  Integratsiyaning 
makroiqtisodiy  darajasini  egallash  an’anasi  aniq  integratsion  guruhga  a’zo 
mamlakatlar davlatlararo iqtisodiy munosabatlarini nazorat qilishni ko’chaytirishga 
to’la mos keladi. Yo’nalishlarning turli shakllari, makro va mikro integratsiyaning 
mos  kelishi  iqtisodiy  jihatdan  ham,  integratsion  birlashuv  jihatdan  ham  harakter 
kasb etadi. U yoki bu iqtisodiy integratsiya tiplarining yaratilishi va amal qilishida 
siyosiy faktorlar ham katta ta’sir ko’rsatadi.  
 Jahondagi  asosiy  hududiy  integratsiyalashgan  uyushmalar.  Iqtisodiy 
integratsiyaning  ob’ektiv  jarayonlari  dunyoning  boshqa  hududlarida  ham  rivoj 
topayotir.  Masalan,  Lotin  Amerikasi,  Osiyo  va  Afrikada  o’ttizdan  ziyod  erkin 
savdo,  boj  va  iqtisodiy  itifoq  zonalari  faoliyat  yuritmokda.  Iqtisodiy  integratsiya 
rivoj  topgan  guruhlardan  biri-1994  yanvarida  AQSh,  Kanada  va  Meksika 
mamlakatlarida  tashkil  etilgan  shimoliy  Amerika  erkin  savdo  hududi  –