Гeoгрaфия

49-сабақ
49-сабақ
ЗАРАФШАННЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ АУДАНЫ
Бұхара
Науаи
Самарқант
http://eduportal.uz

---

139
Халқы.
Экономикалық аудан халқының 
көбею қарқыны мемлекет халқының 
орташа өсуіне жақындайды. Халық 
аймақты бойлап өте ыңғайсыз орналасқан. 
Әсіресе, шөлді аймақта халық өте сирек. 
Қожалық және оның аймақтық 
құрылуы.
Бұл экономикалық ауданда 
агроөнеркәсіп кешені пайда болуда. 
Өнеркәсіп көп тармақты. 
Зарафшан экономикалық ауданының
электр энергетикасы, 
түсті металлургия, мұнайды қайта өңдеу, химия және газ-
химия, машина жасау, құрылыс материалдары, жеңіл және 
азық-түлік сияқты тармақтары жедел дамып келуде.
Қарауылбазар қаласында жылына 5 млн тонна мұнайды қайта өңдейтін 
кәсіпорынның іске қосылуы ауданда экономиканың жаңа экономикалық 
саласын жүзеге асыруда (108-сурет). Кәсіпорын мемлекетіміз мұнай 
өнімдеріне болған талаптың жартысын қанағаттандыра алады. 
Экономикалық аудан өндіріліп жатқан электр энергия мөлшеріне 
сәйкес Ташкент және Мырзашөл экономикалық аудандарынан кейін 
үшінші орында тұрады. Электр қуаты, негізінен, Науаи ЖЭС-інен 
алынуда, ЖЭС табиғи газбен істейді. Газ өнеркәсібi бойынша аудан 
жақын жылдарға дейін Өзбекстанда алдыңғы қатарлы орында еді. 
Қашқадариядағы Шортан газ кені іске қосылғаннан кейін, екінші 
орынға түсіп қалды. Химия өнеркәсібi табиғи газ және басқа минерал 
шикізатқа таянады. Зарафшан аймақтық өндіру кешенінің негізгі 
тармақтарының бірі жеңіл өнеркәсіп болып табылады. 
Ауыл шаруашылығы мақташылық және қаракөлшіліктен тұрады. 
Өлкеміздегі жайлаулардың жартысынан көбі осы ауданда. Жайлаулардың 
өнімділігін асыру үшін фитомелиоративтік ұсыныстар даярлайтын 6 
орман шаруашылығы және 1 орман-мелиорация станциясы істейді. 
Өзбекстандағы қаракөл қойларының және түйелерінің жартысынан 
көбі осы экономикалық ауданда бағылады.
108-сурет. Қ
арауылбазардағы 
мұнайды қайта өңдеу 
зауыты.
?