Geografiya kafedrasi

4.Meksika davlat turizmi 
Meksika davlati Shimoliy Amerikaning Janubiy-Farbiy qismida joylashgan. Hududi 
1958.2 ming kv. km. ga teng Tinch okeani va Kaliforniya qo‘ltig‘idagi qator orollar ham uning 
hududiga kiradi. Aholisi 94.0 mln. kishidan iborat. Poytaxti Mexiko. Mexikoda 20 mln. dan ortiq 
aholi istiqomat qiladi. Yirik shaharlari Gvadalahara. Monterrey. Puebla. Leon. S‘yudad–Xuares. 
Aholisining 55% ispan-hind metislari. (1910-yilning 16 sentyabrigacha Ispaniya mustamlakasi 
bo‘lgan. 16 sentyabr Meksikaning «milliy bayrami» hisoblanadi. chunki shu yili Ispaniya 
asoratidan holi bo‘lib mustaqil rivojlanish yo‘liga o‘tdi). 29% mahalliy xindular va 
yevropaliklarning ajdodlaridan iborat. Rasmiy tili-ispan tilidir.
Meksikani tog‘lar mamlakati. deb atash mumkin. chunki Meksika hududining yarmi 
dengiz sathidan 1000 m. balandlikda joylashgan. Uning tabiiy boylik zahiralari juda katta bo‘lib. 
bu sohada Lotin Amerikasida birinchi o‘rinda turadi. SHuning uchun ham turizm sohasini 
rivojlantirish bo‘yicha katta imkoniyatlarga ega mamlakat.
Meksika qadimiy va boy madaniyatga ega bo‘lgan mamlakatlardan biri bo‘lib 
hisoblanadi. U yerda dunyoga mashhur asori – antiqalar nihoyatda ko‘p. muzey va 
kutubxonalarda qadimiy ko‘rgazma va qo‘lyozmalar saqlanib qolgan.
Meksikada avtomobilsozlik. elektronika va elektrotexnika yetakchi sohalardan 
hisoblanadi. Mamlakatda yiliga 390-400 ming avtomobil‘ ishlab chiqariladi. Mamlakatda 
transport vositalari yaxshi rivojlangan. 26.5 ming km. temir yo‘l. 237 ming km. avtomobil‘ 
yo‘llari mavjud.
Dengiz flotlari Tinch va Atlantika okean qirg‘oqlarida joylashgan. Mamlakatda 53 ta 
aeroport bo‘lib. Meksika shaharlari va yetakchi davlatlar bilan havo aloqalari o‘rnatilgan. Yalpi 
milliy mahsulot 728.2 mlrd. AQSH dollarini tashkil etadi. Meksikada turizm sohasi faoliyati ham 
ancha yaxshi yo‘lga qo‘yilgan chet el valyuta tushumlarining 10%i turizm sohasiga to‘g‘ri 
keladi.
Xorijiy turistik tashriflar bo‘yicha Meksika davlati Amerika qit‘asida AQSH va 
Kanadadan keyingi uchinchi o‘rinda turadi. 2000 yilda Meksikaga 20 million 641 ming xorijiy 
turistlar tashrif buyurgan. bu ko‘rsatkich 1999 yilga nisbatan 5.0% o‘sishni tashkil etgan. 2001 
yilda 2000 yilga nisbatan xorijiy turistlar tashrifi 4.0%ga kamaygan.
2002 yilda 19.7 mln. chet el turistlari tashrif buyurgan 2001 yilga nisbatan 0.7% ga 
tashriflar sonini kamayishi kuzatilgan.
Meksika turizm bozorini asosan AQSH. Kanada. Yevropa Ittifoqi davlatlari. Markaziy 
Amerika. Osiyo va Tinch Okeani hududidagi mamlakatlar ta‘minlaydi.
Meksika aholisining turmush tarzi nihoyatda notekis. Barcha daromadlarning 45%i 
10% aholi qo‘lida to‘plangan. 69% aholi nochor ahvolda yashaydi. Meksika mamlakatida 
umuman. ko‘pgina ijtimoiy masalalar o‘z yechimini kutmoqda. SHuning uchun ham 
mamlakatda chetga chiqish va ichki turizm kam rivojlangan. Biroq mamlakatda turizm sohasini 
rivojlantirish uchun katta imkoniyatlar va turistik resurslar mavjud.
Meksika mamlakati xalqaro turizm harakatlarining iqtisodiy tahlil natijalarini 
ko‘rsatishicha. jahon turistik tashriflarning 2.7%i. Amerika mintaqasiga qilingan tashriflarning 
17.1%i Meksika mamlakatiga to‘g‘ri keladi. 2001 yilga nisbatan 2002 yilda xorijiy turistlar 

---

72 
tashrifi 0.7% ga kamaygan.
Xalqaro turizm tushimlari bo‘yicha jahon turizm daromadlarining 1.9%i. Amerika 
mintaqasi tushimlari bo‘yicha 7.8% ni tashkil qilgan.
2001 yilga nisbatan 2002 yilda daromadlar miqdori 5.4% ga o‘sganligi kuzatilgan.
Har bir xorijiy tashrif Amerika mintaqasida o‘rtacha 995 AQSH dollarini tashkil qiladi. 
Meksika davlatida esa 2002 yilda har bir xorijiy tashrif 452 AQSH dollarini tashkil etgan. Bu 
Meksikada turizm industriyasini. servis xizmatlarini yaxshi rivojlanmaganligidan dalolat beradi.
Meksika O‘zbekiston respublikasini 1991 yil 26- dekabrda tan oldi va 1992 yil 16 
martidan diplomatik munosabatlar o‘rnatilgan. Ikkala mamlakat o‘rtasidagi siyosiy. iqtisodiy va 
madaniy aloqalar yo‘lga qo‘yilmoqda