Geografiya kafedrasi

Afrika mintaqasi hududilari bo’yicha 1990-2002 yillarda
xalqaro turistik tashriflar 
Hududlar 
Xalqaro turistik tashriflar mln. kishi 
O‘zgarishi % 
Ulushi 
1990 1995 
2000 
2001 2002 2001/2000 
2002/2001 
2002 
Shimoliy Afrika 
8.4 
7.3 
10.1 
10.6 
10.3 
4.8 
-2.4 
1.5 
Farbiy Afrika 
1.4 
1.9 
2.6 
2.7 
2.9 
4.9 
7.4 
0.4 
Markaziy Afrika 
0.4 
0.4 
0.7 
0.7 
0.7 
0.0 
0.0 
0.1 
Sharqiy Afrika 
2.8 
4.5 
5.9 
6.2 
6.3 
6.0 
1.6 
0.9 
Janubiy Afrika 
2.0 
6.0 
8.1 
8.1 
8.9 
0.0 
9.8 
1.3 
Afrika 
mintaqasi 
bo‘yicha 
15.0 
20.1 
27.4 
28.3 
29.1 
3.2 
2.8 
4.1 
MANBA: Butun jahon turizm tashkiloti.
Afrika mintaqasi bo‘yicha eng ko‘p xorijiy mehmonlar Shimoliy Afrika hududiga 
tashrif buyuradilar. Asosiy tashriflar Marokash va Tunis mamlakatlariga to‘g‘ri keladi. Afrika 
mintaqasiga qilingan tashriflarning 45%ga yaqini ushbu mamlakatlarga to‘g‘ri keladi. bu 
mamlakatlarga qilingan har bir xorijiy tashrif 300 AQSH dollarni tashkil qiladi. 
Afrika mintaqasida. Janubiy Afrika mamlakati yuqori darajada rivojlangan 
mehmonxona xo‘jaligiga va transport tizimiga. hamda zamonaviy xalqaro turizm industriyasiga 
ega bo‘lganligi sababli mintaqada eng yuqori ko‘rsatgichga erishgan. Mintaqaga qilingan xorijiy 
tashriflarning 22.5%i. xalqaro turizm tushimlarining 23.1% Janubiy Afrika mamlakatiga to‘g‘ri 
kelgan. Har bir turistik tashrif 415 AQSH dollarni tashkil qilgan. Mintaqa bo‘yicha har bir 
turistik tashrif o‘rtacha 405 AQSH dollarni tashkil qilgan. Mintaqaga nisbatan Janubiy Afrika 
mamlakatida +2.5% ga ijobiy o‘zgarish kuzatilgan.
SHimoli Afrika hududida joylashgan Marokash va Tunis mamlakat-lariga mintaqa
bo‘yicha umumiy tashriflarning 40.0%i to‘g‘ri kelgan. 2000 yilga nisbatan 2001 yilda bu 
mamlakatlarda xorijiy tashriflar bo‘yicha o‘sish kuzatilgan. 2002 yilda 2001 yilga nisbatan esa 
6.0% ga pasayish kuzatilgan.
Xalqaro turizm tushimlarining 30.3% bu mamlakatlarga to‘g‘ri kelgan. lekin 2001 yilga 
nisbatan 2002 yilda tushimlar miqdori 11.4% dan 14.8% ga pasayganligi kuzatilgan. har bir 
turistik tashrif o‘rtaga 386 AQSH dollarni tashkil qilgan. Mintaqaga nisbatan bu mamlakatlarda - 
4.9% ga salbiy o‘zgarish kuzatilgan. ya‘ni mintaqa ko‘rsatgichlaridan past bo‘lgan. 
Umuman Afrika mintaqasi jahon turizm harakatlarining rivojlanish darajasidan 
anchagina orqada qolmoqda. chunki mintaqadagi ko‘pgina mamlakatlar iqtisodiy rivojlanmagan. 
Moliyaviy mablag‘larning yetishmasligi natijasida ta‘sirchan infratuzilmaga ega emasligi 
sababli xalqaro turizm harakatlarining rivojlanishi sust darajada.
Afrika mintaqasiga 2002 yilda 29.1 mln. turistlar tashrif buyurgan. jahon turizm 
harakatlarining 4.1% ni tashkil qilgan. 2000 yilga nisbatan 2001 yilda 3.2% ga. 2001 yilga 
nisbatan 2002 yilda esa 2.8% ga o‘sish kuzatilgan. Xalqaro turizm tushimlari 11.8 mlrd. AQSH 
dollarni tashkil qilgan. jahon turizm tushimlarining 2.48%i Afrika mintaqasiga to‘g‘ri kelgan. 
Turizm tushimlari 2000 yilga nisbatan 2001 yilda 7.8% ga 2002 yilda 2001 yilga nisbatan 1.0% 
ga o‘sganligi kuzatilgan. Afrika mintaqasiga qilingan. har bir tashrif o‘rtacha 405 AQSH dollarni 

---

97 
tashkil qilgan (6.2.3-jadval).