Geografiya fanlari tizimi va uning tarkibi

12 balli seysmik shkalaning qisqacha tavsif

Bal lar	Zilzila kuchi	Qisqacha tavsif
1	Sezilmaydi	Faqat seysmik asboblar bilan qayd etiladi.
2	Juda kuchsiz	Ko‘pchilik sezmaydi. Sokin vaziyatdagi odamlargina sezadi.
3	Kuchsiz	Bino ichidagi ayrim odamlar sezadi.
4	Sezilarli	Bino ichidagi odamlarning ko‘pchiligi sezadi. Uydagi jihozlar harakatga keladi.
5	Kuchsizroq	Bino va mebel tebranadi. Uyqudagilar uyg‘onib ketadi.
6	Kuchli	Hamma sezadi. Ko‘pchilik tashqariga chiqishga oshiqadi, ba’zi buyumlar turgan joyidan tushib ketadi, ba’zi uylarda suvoqlar ko‘chib tushadi.
7	Juda kuchli	Imoratlar shikastlanadi, g‘ishtli devorlar yoriladi. Xomg‘isht va paxsadan qurilgan ba’zi uylar buziladi, tog‘larda ba’zan qoyalar ko‘chadi.
8	Vayron qiluvchi	Imoratlar kuchli shikastlanadi, tog‘larda surilmalar yuz beradi.
9	O‘ta vayron	G‘isht, betondan ishlangan uylar butunlay yoki qisman buziladi,
	qiluvchi	yerosti quvurlari uziladi. Qoyalar qulab, tepaliklar suriladi, yerdagi yoriqlarning eni 10 sm gacha yetadi.
10	Yakson etuvchi	Yer yuzida katta (eni 1 m gacha) yoriqlar paydo bo‘ladi. To‘g‘on va qirg‘oq to‘siqlari ishdan chiqadi, temiryo‘llar bukiladi. Yangi ko‘llar paydo bo‘ladi.
11	Halokatli	Yer yuzida keng va chuqur jarliklar hosil bo‘ladi, Yer vertikal va gorizontal yo‘nalishda silkinadi. Tog‘larda qoyalar ag‘dariladi, ko‘prik, to‘g‘on, temiryo‘llar butunlay buziladi.
12	O‘ta halokatli	Yer yuzi qiyofasi, relyef o‘zgaradi. Yer yuzi burmalanadi, baland qoyalar ag‘dariladi, daryolar o‘zanini o‘zgartiradi.