|
YEVROSIYO MATERIGI bobi bo‘yicha she’riy topishmoqlar
Qor chizig‘i-balandlik qutbi,
Ham shimolning sovuqlik qutbi.
Eng katta ko‘l va eng chuqur g‘or,
Barchasi shu materikda bor.
Sakkiz minglik “ 14 cho‘qqining,
Hammasi ham shu yerda qarang,
Bunday supermaterik faqat,
Yerimizda topilar arang.
Ikki qit’a unda birlashgan,
Yereb-asu deya atashgan.
Bu materik nomini ayting,
Faxru-g‘urur birla boyiting.
**********************
Ayni vaqtda bu vulqon,
Doimiy harakatda.
Rossiya Kamchatkasi
Bu - __________
****************************
Iqtisodiy inqiroz,
Bu davlatga cho‘t emas.
Aholiga juda boy,
Bu davlat nomi- __________
*********************
Turkmanlaru-qozoqlar,
Qirg‘iz, ozarbayjonlar.
Qoraqalpoq, tatarlar,
Qaysi guruhga kirar
**************************
Dunyodagi eng chuqur,
Hamda eng tiniq bu ko‘l.
Tektonik yoriqdagi,
Albatta nomi…
**********************
Sulton Uvays, Bo‘kantog‘,
Quljuqtog‘u, Tomditog‘.
O‘rta Rossiya Valday,
Bular bari - ________________
Uning balandligin ko‘rolmay hatto,
Do‘ppingiz tushadi boshda ham turmay.
Everest cho‘qqisi joylashgan tog‘ bu,
Nomini bilasiz, budir- _____________
******************************
Sovuqlik qutbi deb
Nom olgan makon,
Rossiya yurtida
Bu -____________
Sayyohlar orziqib kutgani,
Yozu-qish to’xtamay oshiqqan.
Alp tog‘ining eng baland
Cho‘qqisi bu- _________
Yer yuzasi juda notekis,
Bordir unda to‘g, tekislik, qir.
Vodiy, soylar hamda boshqalar,
Birgalashib ___________ deyilar.
*************************
Sovub ulgurmagan lavalar ichra,
Oqib chiqar bunday issiq buloqlar.
Hatto ba’zan ular bo‘lib favvora,
Bular nima, o‘ylang, topsangiz zora
******************
Yerning qimirlashini
Juda sezuvchi asbob.
Bizga undan ko‘pdir naf,
Bu asbob _______
Yomg‘ir, shamol, muzliklar,
Quyosh nuri, suvliklar.
Relyefni hosil qilar,
Bulardir __________
***************************
Okeanu dengizda,
Turar suvlikdan chiqib.
Barcha tomondan suvlik,
O‘rab turgan quruqlik.
Nomin topaqol darhol,
Ular deyilar ________
Yerning mag‘zidir u,
Markazda der olimlar.
Qaynoq va suyuq olov,
Nomi deyilar _______
Okean, dengiz, ko‘lning
Ikki katta qismini,
Tutashtirar tor, tig‘iz,
Bu suvlik nomi________
*********************
Dengiz, okeanlarda,
Yuborilar aks-sado.
Bunday o‘lchovchi asbob,
Deyiladi _______
**********************
U qatlamlar orasidagi,
Bosimli suv hisoblanadi.
Ba’zan o‘zi oqar, otilar ba’zan
Fanda uni deymiz- bu-_________
***********************
Oqib turar suv oqimi,
O‘zan ataluvchi chuqurlik aro.
Bundayin tabiiy yo‘l topgan suvlik,
Fanda ataladi, shunchaki- ______
Daryoga yon tomondan
Kelib quyilar ular,
Deymiz kichik daryolar,
Fanda nomi_____
****************
Tog‘dan boshlanuvchi asl bosh daryo,
Irmoq, tarmoqlari uning bolasi.
Barchasin mujassam, jam hosilasi,
Budir daryo ____________
*******************
Ular to‘g‘ri keladi,
To‘glar qirralarida,
Ba’zida tekislikning,
Balandroq joylariga.
Qo‘shni daryo havzalarin,
Bir- biridan ayirgich.
Fanda bunday chegara,
Deyilar- ________
Ular dengizdan farqli,
Tutashmagan ummonga.
Hatto oqmas o‘zanda,
O‘xshamas daryolarga.
Tabiiy chuqurlikda,
To‘planib qolsa suv mo‘l.
Bunday tabiiy suvlik,
Fanda deyiladi _______
Atmosferaning quyi qatlami,
Paydo bo‘lar unda bulutlar.
Yuqorisi stratosfera,
Bu qatlamdir- _________
*******************
Ma’nosi og‘irlikdir,
Ular bo‘lar ikki xil,
Udir bosim o‘lchovchi
Simobli va metalli.
*************************
Fransuzcha –“shabada”,
Almashar kecha-kunduz.
Esar quruqlik-dengiz,
Bu shamol nomi-________
*******************
Suv bug‘lar balandga,
Chiqqach bo‘ladi to‘p- to‘p,
Patsimon hamda qat-qat,
Deyilar bular ________
******************
Suv bug‘lari tomchilarga aylanar,
Tunda barg va o‘simliklarga tushar.
Saharda, kuzda ko‘ring,
Bu yog‘in nomi ________
*******************
Qish faslida sovuqda,
Havoda su bug‘lari.
Muz bo‘lib qolar darrov,
Uni deyishar ________
*******************
Ob- havoning bir joyga xos,
Ko‘p yillikdir rejimi,
Fanda bundayin holat,
Deyilar joy______
**********************
Qish sovuq, yozi issiq,
Yog‘in ham yog‘ar sal-pal.
Bundayin quruq iqlim-
Deyilar- ________
***********************
106. Tuproq tarkibida u doim mavjud,
Hosildorligini oshirib borar.
Undagi chirindi moddalar,
Fanda ____________deyilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
