Geografiya darslarida

DARYOLARGA OID TOPISHMOQLAR

10. 
    Bor Oq va Ko‘k irmog‘i,
    

Misr uning mahsuli.
Bir marta toshar har yil,
Bu daryoning nomi ____________

********************

11. 
    Piranye balig‘i bor,
    

Pasttekislik shu nomda.
Havzasi judа katta
Bu daryo _______________

********************

12. 
    Yunonlarda Politimet,
    

Bizdachi “zar sochuvchi”,
Tog‘lardan boshlansada,
Cho‘llar ichra singuvchi.
Oqdaryo, Qoradaryo
Irmoqlari oqqan joy.
Aylaydi bog‘u-bo‘ston,
Bu daryodir-____________

GEOGRAFIK QOBIQ BOBIGA OID TOPISHMOQLAR

13. 
    Uni yer sharidagi
    

Yaxlit qobiq deyishar.
Unga yaqin ilk g‘oyani
Anuchindan olishar
Quyi qismi litosfera,
Hamda butun gidrosfera.
Biosfera, atmosfera,
Yuqorida troposfera.
Qalinligi emish 30,
Ba’zida esa 35,
Sodir bo‘lar unda modda
Va energiya almashish.
Uning rivoj topmoqligi
Bo‘linarkan 3 bosqichga,
B iogen va nobiogen,
So‘nggisi antropogen.
Bir butunlik va ritmiklik,
Zonallik va hududiylik,
Xislatlarni etadi jam,
Birlashtirar umumiylik.
Bu qandayin yaxlit qobiq-
Bu-chi-_________________ **************************

14. 
    Oddiy bakteriyalar,
    

Va suvo‘tlar bo‘lgan paydo.
Davrlarga hech bo‘linmas,
Burmalanishlar ham bo‘lmas.
Eralardan eng qadimiy,
Uni deyishadi …..


************************

15. 
    Paydo bo‘lgan bunda inson,
    

Yosh tog‘lar ham ko‘tarilgan.
Yangi hayot deyishadi,
Buni yaxshi bilishadi.
Alp burmalanishi bo‘lib,
Ko‘tarilgandir Himolay,
3 davrga bo‘linadi,
Uni deyishar ….

16. 
    Bu eraga tushib qolib,
    

Dinozavrlardan qo‘rqmang.
O‘rta hayotdaman deya,
Atrofga hech keskin boqmang
Bir davrini deyishar Bo‘r,
Qolgani Trias va Yura,
Tog‘ burmalanishi Kimmeriy,
Bu era erur …………….

***********************

17. 
    Litosfera va mantiya
    

Orasidagi qatlamdir.
Deyishar kuchsiz sfera
Bu erur ……………...

*************************

18. 
    Saqlar sizni turli nurlardan,
    

Ammo uni qiynaymiz yomon,
Parda bo‘ib turar havoda,
Bu qatlamning nomidir …

19. 
    Yunonchadan o‘girsak,
    

Tarjima “tubsiz” bo‘lar.
6000 metrgacha,
Bo‘lar qatlam ….

**********************

20. 
    Quruqlikning 11%in,
    

Egallovchi suv zahirasi,
Foydalanish birmuncha qiyin,
Cho‘qqilaru, qutb egasi.
Ular jamiyat uchun,
Emish eng katta boylik.
Sovuqni makon etar,
Bular abadiy …

***************************

21. 
    Troposfera, stratosfera,
    

Mezosfera, ekzosfera.
Ozon hamda termosfera,
Birlashtirar atmosfera
Vegenerning aytishicha,
Ular dastlab yakka bo‘lgan.
Keyinchalik Gondvana,
Lavraziyaga bo‘lingan.
Asosiga bering izoh,
Mobilizm bo‘lar guvoh.

22. 
    “Qit’alar go‘yoki suvdagi bargdir,
    

Goh yaqin, gohida uzoq bir-birdan.
Ammo harakatda ular abadiy”
Bu fikrni bergan __________