Geografik axborot tizimlari fanidan



Download 0,72 Mb.
Sana12.02.2021
Hajmi0,72 Mb.
#58540
Bog'liq
1-ish. Gis

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI

OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
MIRZO ULUG`BEK NOMIDAGI

O`ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI


GEOGRAFIYA VA TABIIY RESURSLAR FAKULTETI

GEODEZIYA VA GEOINFORMATIKA KAFEDRASI


GEODEZIYA, KARTOGRAFIYA VA KADASTR YO`NALISHI

GEOGRAFIK AXBOROT TIZIMLARI FANIDAN

1-AMALIY ISH

MAVZU: TASVIRLARNI RO`YXATGA OLISH VA PROYEKSIYA TANLASH

Bajardi: 2-kurs o`zbek guruhi talabasi Kamolov A.

Qabul qildi: dos.v.b. I.O`.ABDULLAYEV.


TOSHKENT-2020

Reja:


  1. Dastlabki manbaani tanlash.

  2. Xaritalarni kompyuterga kiritish.

  3. Dastlabki xaritani ro`yxatga olish uchun proyeksiya tanlash.

  4. Xaritalarni ro`yxatga olish uchun tayanch nuqtalarni tanlash.

  5. Tayanch nuqtalarning koordinatalarini kiritish va xatoliklarni baxolash.

Adabiyotlar:




  1. E.Yu.Safarov “Geografik axborot tizimlari” O`quv uslubiy qollanma Toshkent “Universitet” – 2010.

  2. I.O`.Abdullayev Geografik axborot tizimlari fanidan amaliy ishlarni bajarish uchun “Uslubiy ko`rsatmalar”.

  3. L.X.Gulyamova “Geoaxborot tizimlari va texnologiyalari” Darslik, Toshkent “Universitet” – 2018.

MapInfo – dasturida ishlashdan oldin biz geografik asos va ma`lumotlar ba`zasini tayyorlab olishimiz kerak. Geografik asos sifatida oldin nashr qilingan kartalardan foydalanishimiz mumkun. Kartani “skaner” qurilmasi yordamida elektron holatga o`tkazamiz va amaliy ishni bajarishni quyidagi tartibda olib boramiz:



Kompyuter ishchi stolida ixtiyoriy nom bilan papka hosil qilamiz va elertron holatga keltirilgan kartani papkaga joylashtiramiz(1-rasm).


1-rasm


Georafik asos tayyor bo`lgandan so`ng “MapInfo” dasturiga kiramiz. Dasturga kirganimizda eranda MapInfo dasturining ishi oynasi ochiladi(2-rasm).

2-rasm.



Ishchi oynasida “Открытъ сразу” - dasturda ishni boshlash dialogi ham ochiladi (3-rasm). Dasturda birinchi marta ishlayotganimiz uchun “Таблицу” tanlaymiz va “Oткрытъ” buyrug`ini bosamiz.

3-rasm.



“Oткрытъ” dialogi ochilgandan so`ng, geografik asos qilib olingan kartaning rastrli tasviri saqlangan papkaga murojaat qilinadi. “Тип файла – растр” , “Представление – в активной карте” tanlanadi (4-rasm).

4-rasm


5-rasm


Rastrli tasvirni ochganimizda “Tasvirni ro`yxatga olish” “Регистрация изображения” dialogi chiqadi va “Регистрироват” buyrug`ini tanlaymiz. “Регистрация изображения” dialogida nuqtalarning koordinatalarini kititishimiz kerak va buning uchun proyeksiya tanlashimiz zarur. “Проекция” tugmasi bosiladi va “Выбор проекции” dialogidan “План схема” qatori belgilanadi (6-rasm).

6-rasm.



Tayanch nuqtalari sifatida kordinata to`ri kesishgan joyi, yo`llarning burilish joylari yoki shartli belgilar orqali ifodalanilgan aholi punktlarini olishimiz mumkun, Tayanch nuqtalari qilib biz topografik to`rda meridian va parallelar kesishgan joyini oldik. Tayanch nuqtalar soni 4tadan kam bo`lmasligi kerak. Kartada tayanch nuqtani belgilaganimizda “Изменитъ контролъную точку” dialogi chiqadi (7-rasm) va u yerga koordinatalarn i kiritib “OK” buyrug`ini tanlaymiz. Kiritgan koordinatalarimiz EHM xotirasiga kiritilib boriladi. Qolgan nuqtalar ham shu tartibda belgilanadi.

7-rasm.



Kartada tayanch nuqtalar belgilangandan so`ng uning xatoligi aniqlanadi. Xatolik 10 dan oshmasligi kerak. (8-rasm)

8-rasm.

Rastrlangan tasvirni bir marta ro`yxatdan o`tkazgan ma`qul. Sababi keying marta rastrli tasvir fayli “MapInfo” dasturining istalgan boshqa jadvallari kabi ochiladi. Bu bajargan amaliy ishimizdan keyin qolgan vazifalarni ketma ketlikda bojarishimiz mumkun bo`ladi.

Foydalanilgan adabiyotlar:



  • E.Yu.Safarov “Geografik axborot tizimlari” O`quv uslubiy qollanma Toshkent “Universitet” – 2010.

  • I.O`.Abdullayev Geografik axborot tizimlari fanidan amaliy ishlarni bajarish uchun “Uslubiy ko`rsatmalar”.

  • L.X.Gulyamova “Geoaxborot tizimlari va texnologiyalari” Darslik, Toshkent “Universitet” – 2018.

Download 0,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish