Geog-8-uzb indd

http://eduportal.uz

---

106
Mamlakat m z hudud n ng har b r q sm geograf k o‘rn n ng betakrorl g -
dan, b r nch navbatda, tab y sharo t va boyl klar , ahol n ng mehnat faol yat
hamda turmush tarz n ng o‘z ga xosl g shakllangan. Iqt sod yot, asosan, joy-
n ng mahall y tab y boyl klar ga bog‘l q rav shda r vojlangan. Transportn ng 
takom lla shuv ga qarab, qt sod yot ba’z joylarda chetdan kelt r lgan xomash-
yo asos da shakllangan. Malakal kadrlar, asosan, y r k shaharlardag ta’l m 
muassasalarda tayyorlanad . Shunga muvof q malakatalab shlab ch qar shlar 
shaharlarda r vojlansa, boshqa joylar q shloq xo‘jal g yok sanoat xomash-
yos yetkaz b berad . Mamlakatn ng ayr m q smlar o‘rtas da mehnatn ng ana 
shunday taqs mlan sh
geografik
yok
hududiy mehnat taqsimoti
dey lad .
Hududiy mehnat taqsimoti 
quyidagi holatlardagina sodir bo‘ladi:
ishlab chiqarilayotgan mahsulot mahalliy ehtiyojdan ancha ko‘p 
♦
bo‘lishi;
uni ishlab chiqarish mamlakatning boshqa qismlari dagidan 
♦
arzonga tushishi;
ishlab chiqarishning xomashyo zaxirasi ko‘p yillarga yetarli 
♦
bo‘lishi;
mahsulot ayirboshlanganda transport xarajati arzon bo‘lishi.
♦
Ma’lum vaqt o‘t b, hududlarn ng xt soslashuv da o‘zgar shlar ro‘y 
ber sh mumk n. Masalan, Qashqadaryo hudud da neft va gaz konlar och -
l b, shga tush r lgach, bu hududda yang xt soslashgan shlab ch qar sh 
shaklland . O‘zbek ston mustaq ll kn qo‘lga k r tgandan so‘ng don mahsu-
lotlar b lan o‘z n o‘z ta’m nlash vaz fas qo‘y ld . Nat jada v loyatlarda 
ko‘plab g‘alla ek la boshland . Oq batda shu v loyatlar paxtach l kdan 
tashqar g‘allach l kka ham xt soslashd .
Mehnatning geografi k taqsimlanishi asosida o‘z ixti soslashuviga ko‘ra bir-
biridan farq qiluvchi hududlar –