Geog-8-uzb indd

Vegetatsiya davri
– sutkal k 
o‘rtacha harorat +5 darajadan kam bo‘lmagan kunlar.
O‘zbek stonda sug‘or b dehqon ch l k q l sh keng tarqalgan. Sug‘o r -
lad gan yerlar mamlakat yer boyl klar n ng 9,2 fo z n tashk l etsa-da, 
q shloq xo‘jal g da yet sh t r lad gan yalp mahsulotn ng 98,5 fo z shu 
yerlar da yet sht r lad .
Dehqonch l kda paxta ch l k katta o‘r n egallayd (56-rasm). O‘zbe k stonda 
asos y 
texnik ekin
bo‘lgan paxta q shloq xo‘jal g n ng deyarl barcha sohalar
va sano atn ng ko‘p g na tarmoqlar yuksa l sh n ng bosh om l d r (57-rasm). 
Paxta barcha texn k ek n maydonlar n ng katta q sm n egallayd .
Paxtach l k yuksala bor gan sar qt sod yotn ng turl tarmoq lar b lan un ng 
shlab ch qar sh aloqas kengay b, paxtach l k maj muas vujudga keld . Paxta 
beda, makkajo‘xor va shol b lan almashlab ek lsa, tuproq tark b yaxsh lana-
DEHQONCHILIK
26-dars
 
26-dars
http://eduportal.uz

---

74
d , un ng sho‘r kamayad , paxta kasall kka chal nmay-
d . Beda, makkajo‘xor ek l sh tufayl chorva mollar
uchun ozuqa ham ol nad .
Ayn vaqtda 
donli ekinlar
ek shn r vojlant r shga 
ham katta e’t bor ber lmoqda. Mustaq ll kka qadar jam
ek n maydon n ng 20 fo z ga yaq n q sm da donl ek nlar 
ek lgan bo‘lsa, end l kda donl ek nlar maydonlar h ssas
50 fo zdan oshd . Nat jada mamlakat m z don musta-
q ll g n ham qo‘lga k r td . Donn ng asos y q sm n
bug‘doy, arpa, shol , makkajo‘xor va oq jo‘xor
tashk l q lad . Bug‘doy va arpa ko‘proq bahor kor 
yerlarga ek lad . Q shn ng yumshoq va nam kel sh
hamda bahorg yog‘ ngarch l k kuzg g‘alla uchun 
qulay sharo t yaratad . Bug‘doyn ng kuzg s lalm
bug‘doyga qaraganda serhos l bo‘lad (58-rasm).
Donl ek nlar yet sht r shda shol korl k ham kat-
tag na o‘r n tutad . Shol vegetats ya davr uzoq, 
serquyosh, suv ga mo‘l yerlarda yaxsh o‘sad . U 
56-rasm. 
Qishloq 
xo‘jaligi ekin
maydonlari tarkibi.
57-rasm. 
Paxtachilikning boshqa tarmoqlar bilan aloqasi.