Geog-8-uzb indd

yaylov mintaqasi
mavjud.
Yaylov m ntaqas da y ln ng ko‘p q sm da havo sovuq, yer ust n qor 
qoplab yotad . Yoz q sqa bo‘l b, yog‘ n ko‘p yog‘ad . Yaylovn ng qulay 
joylar dan chorvach l kda foydalan lad .
Suv boyliklari.
O‘zbek ston q shloq xo‘jal g , sanoat va ahol s n suv 
b lan ta’m nlashda tog‘lardag qorlar asos y suv manbay x zmat n o‘tayd . 
O‘lkam zdag daryolarn ng deyarl hammas tog‘lardan boshlanad .
Daryolardag y ll k suvn ng 70–95 fo z 3–4 oy davom da bahor 
oylar ga va yoz bosh ga to‘g‘r kelad . Daryo suvlar barpo et lgan 
suv omborlari
ga y g‘ l b, y l davom da tejab sarflanad . 
Oqar suvlarn floslant rmasl k uchun sanoatda hamda ma sh y-kommunal 
xo‘jal kda foydalan lad gan suvlar tozalab ch qar lad . O‘zbek stonda suv 
tab y boyl kk na emas, balk m ll y qadr yat ham h soblanad .
Daryolar m z sug‘or shdan tashqar , elektr energ ya manbay s fat da ham 
katta aham yat kasb etad . End l kda daryolarga qur lgan GESlardan y l ga 
o‘rtacha 5 mlrd kW·h elektr energ ya ol nmoqda. O‘zbek ston sharo t da 
sun’ y suv ombor barpo et sh maqsad da daryon to‘g‘on b lan to‘s sh tu-
fayl b r yo‘la GES qur sh mkon dan foydalan lmoqda. 
Yer boyliklari.
O‘zbek stonn ng umum y yer maydon 44,4 mln gektarn
tashk l etad . Bun ng qar yb yarm q shloq xo‘jal g ga teg shl maydon lard r. 
O‘lkam z katta yer boyl g ga ega bo‘lsa-da, undan ham om lkorl k b lan 
foydalan sh kerak. Aks holda yerlar sho‘rxokka, jarl kka va cho‘lga aylan sh
mumk n. Zovur qaz b, yerost suvlar n qoch r sh, vaqt -vaqt b lan tuproqn
yuv b tur sh, almashlab ek shga r oya q l sh kab mel orats ya va agrotexn ka 
choralar yerdan to‘g‘r foydalan shn ng muh m tadb rlar h soblanad .
?
1.
Tab y sharo tn ng O‘zbek ston qt sod yot dag aham yat n tushunt r ng. 
2.
O‘lkam z hudud dag foydal qaz lma konlar n yozuvs z xar taga belg lang. 
3.
Maktab ng z joy lash gan tumann quy dag reja asos da geograf k ta’r flang: 
a) geograf k o‘rn n ng xusus yatlari; b) dehqon chilik va chorvachilikda 
foydalanish mum kin bo‘l gan yerlar; d) qo‘shimcha yer larni o‘zlashtirish is tiq-
bollari; e) mav jud yem-xa shak lar chor va chilik ehtiyojini qay darajada qon dira 
olishi; f) ta biat boyl klar n muho faza q l sh va ulardan to‘g‘r foydalan sh 
yuzas dan qan day tadb rlar o‘tkaz layotganl g .