Geog 1 (38-янги). p65

Geologik tuzilishi. Old Osiyo zamini paleozoy erasida vu-
judga kelgan. Kaynozoy erasida sodir bo‘lgan alp tog‘ burma-
lanishi davrida yana qayta ko‘tarilgan va yashargan. O‘lka hududi
tektonik jihatdan faol bo‘lib, Alp-Himolay seysmik mintaqasiga
kiradi.
Relyefi. Relyefi, asosan, past va yassi tog‘liklardan iborat.
Old Osiyoning relyefi shimol va sharqdan janub va g‘arbga to-
mon nishab. O‘lkaning g‘arbiy va janubiy chekkalarida pastte-
kisliklar joylashgan. Old Osiyo hududida balandligi 200 metr-
dan oshmaydigan pasttekisliklardan tortib, mutlaq balandligi
5 000 metrdan ortadigan baland tizmalarni uchratish mumkin.
Kavkaz, Pontiy, Tavr, Zagros, Elbrus tog‘lari ana shunday
tizmalar sirasiga kiradi. Old Osiyoning eng baland nuqtasi Kav-
kaz tog‘ida bo‘lib, balandligi 5 642 m ga yetadi.
Iqlimi. Old Osiyoning iqlimi o‘ziga xos bo‘lib, g‘arbida, aso-
san, O‘rta dengiz iqlimi, janubi sharqida esa subtropik kon-
tinental iqlim vujudga kelgan. O‘lkaning shimolida o‘rtacha havo
harorati qishda –15 °C ni, yozda +20 +24 °C ni, janubida esa
qishda +2 +10 °C ni, yozda +32 °C ni tashkil qiladi. Yoz
oylarida ba’zi joylarda havo harorati +45 +50 °C gacha yetadi.

---

150
Yillik yog‘in miqdori o‘lka shimolida 50 — 100 mm ni, janubida
350 — 500 mm ni tashkil etadi. Tog‘larda 1 000 mm gacha
yog‘in yog‘adi.
Ichki suvlari. Kura, Karun, Xarirud, Atrek, Kashofrud, Araks
daryolari Old Osiyoning eng yirik daryolaridir. Shu bilan bir-
galikda o‘lka hududida Urmiya, Van va boshqa kichik ko‘llar bor.