"geodeziya" kafedrasi

Metallar va metall buyumlar

Qurilishda metallar prokat, metall buyumlar, armaturalar, yassi va fazoviy konstruksiyalar ko'rinishida ishlatiladi. Ular asosan kam uglerodli, ya'ni tarkibida 0,25%dan kamroq uglerod bo'lgan, shuningdek, kam legirlangan (boshqa xil metallar kam qo'shilgan) po'latdan tayyorlanadi. Metallarni ishlatish normasi «Asosiy qurilish materiallarini tejab sarflash texnik qoidalari» (TP 101-81) ga muvofiq belgilanadi.

Prokat po'latlarning turlari:

dumaloq po'lat – diametri 8-20 mm;

polosa po'lat (28-rasm, a) – eni 12-200 mm va qalinligi 4-60 mm;

teng tokchali burchaklik. (28-rasm, b) – tokchalarining kengligi 20-250 mm va qalinligi 2-30 mm;

tokchalari har xil burchaklik (28-rasm, y) – tokchalari kengligi 25x15 - 250x160 mm va qalnnligi 3-20 mm;

shvellerlar (28-rasm, a) – balandligi 50-400 mm, tokchalarining kengligi 50-70 mm;

qo'shtavrli to'sinlar (28-rasm, d) – balandligi 100-700 mm, tokchalari kengligi 55-210 mm.

Profillar nomeri asosiy o'lchamlar (sm) kattaligini bildiradi; masalan, «5-nomerli teng tokchali burchaklik po'lat» – tokchalari kengligi 50 mm ligini bildiradi; 27-nomerli shveller» – balandligi 270 mm bo'lgan shvellerni ifodalaydi va hokazo.