Geodezik tayanch tо‘rlar. Geodezik to‘rlarni barpo qilishning ana’naviy usullari

5- rasm. Oddiy signal

6 - rasm. Murakkab signal:
1-signal ustunlarining asosi; 2-signalning asosiy ustunlari;
3-venets; 4-krestovina; 5-bolvanka; 6-ichki piramida ustuni; 7-kuzatuvchi uchun maydon; 8-stol; 9-tom; 10-vizir nishoni; 11-oraliq ustun.
Murakkab signal konstruksiyasi bо‘yicha oddiydan shunisi bilan farq qiladiki, unda asbob о‘rnatish uchun mahsus stolga ega ichki piramida oyoqlari bilan yerga tayanmasdan balkim signal ustunning asosiga tayanadi (kuzatuvchi maydonchasidan 6 metr pastda).
Belgining oraliq ustunlari signalni qurish sifatini oshiradi. Murakkab signallar 11 dan 40 metrgacha balandlikda quriladi. Ular tо‘rtqirrali konstuksiyaga ega bо‘lib, yerda yig‘iladi (gorizontal holatda), sо‘ngra tugallagan shaklda vertikal о‘rnatiladi. Bu holda balandlikda havfli ishlarni bajarish zarurati tug‘ilmaydi, hamda belgi qurishda ishlab chiqarish unumdorligi oshadi.
Murakkab signalning tashqi piramidasini uchburchak asosining kengligi uni balandligini ¼ ga teng bо‘lib, kuzatuvchi maydongacha 2 metr qо‘shiladi.
O‘zbekiston Respublikasi hududida 2005 - 2007 yillarda yuqori aniqlikdagi yo‘ldoshli geodezik to‘ri (YGT-0) qurildi. Boshlang‘ich Kitob punktini hisobga olganda u 20 ta punktdan iborat. Kitob punkti dunyo kosmik to‘riga kiritilganligi sababli uning efemeridasi har sutkada Internetda berib boriladi. YGT - punktlari O‘zbekiston Respublikasi hududida bir tekisda joylashtirilgan bo‘lib, ulardan foydalanib topografik - geodezik, kadastr va yer o‘lchash ishlarini bajariladi, geodezik to‘rlarni zichlashtirish punktlarining koordinatalari hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi hududida 1990 yilgacha barpo etilgan to‘rning 14145 ta punkti mavjud.

Referens geodezik punkt Respublikamizda bо‘yicha 5 ta

1-klass Suniy yо‘ldosh geodezik tarmog‘i Respublikamizda bо‘yicha 15 ta

2-klass Suniy yо‘ldosh geodezik tarmog‘i Respublikamizda bо‘yicha 163 ta