Geodezik punkt Geodezik tarmoqlar

Mavzu: Davlat geodeziya tayanch tarmoqlari.
Reja:

1. 
   Geodezik tarmoq
   

2. Geodezik punkt

3. Geodezik tarmoqlar..

1. 
   Geodezik tarmoq - yer yuzasida triangulyatsiya, trishteratsiya va poligonometriya asosida barpo etiladigan tarmoq. Aniqligi boʻyicha 4 darajaga boʻlinadi; tarmoqlari 20—25 m dan bir necha yuz metrgacha boʻlishi mumkin. Asosan uchburchak shaklida barpo etiladi. Tarmoqning nuqtalari joyda markazlar bilan belgilanadi. Markazlar esa beton, temir-beton, metalldan yasalishi mumkin. Ular 2—2,5 m chuqurlikdan boshlab quriladi. Markazning ustida yogʻoch yoki metalldan piramidalar oʻrna-tiladi. G. t. burchaklari esa aniqteodolitlar bilan oʻlchanadi. Oʻlchash aniqligi (0,7) dan 2" gacha, baʼzi hollarda aniqlik bundan ham yuqoriroq boʻlishi mumkin. G. t. nuqtalarining koordinatalari geodezik va astronomik oʻlchashlardan, balandliklari esa boshlangʻich deb olingan dengiz sathiga nisbatan nivelirlanib topiladi.
   

Geodezik punkt — koordinatalari maʼlum boʻlgan biror nuktaga nisbatan vaziyati geodezik usullar bilan anikdanadigan nukta. G. p. koordinatalari (vaziyati)ni aniqlashda koordinatalari maʼlum nuqta sifatida baland joylashgan nuktalar tanlanadi. G. p. koordinatalari asosan triangulyatsiya usullari bilan belgilanadi. G. p.lardan uzok, muddat foydalanish maqsadida ularning yer sirtidagi oʻrni geodezik markaz deb ataladigan maxsus beton - quyma (monolit) bilan belgilab qoʻyiladi. Bundan tashqari G. p.da piramida shaklidagi minora (geodezik signal) quriladi (rayemgak,.). G. p. majmui geodezik tayanch shoxobchalari deyiladi. Bular davlat geodezik, mahalliy geodezik va plan olish shoxobchalariga boʻlinadi. Geodezik tayanch shoxobchalari topografik planlar olish uchun tayanch punkt boʻlish bilan birga xalq xoʻjaligi va mudofaasiga doyr geodezik va muhandislik-texnik masalalarni hal qilishda ham asos hisoblanadi. Mac, davlat geodezik tayanch shoxobchalari maʼlumotlaridan foydalanib, Yer shakli va oʻlchamlari, Yer qobigʻining harakati, qitʼalarning siljishi, okean va dengizlar sathining farqi va b. aniqlanadi.
Joyda o’rni uzoq vaqt saqlanadigan qilib maxsus qurilma yoki mustahkam qoziq bilan belgilangan, koordinatasi