Геоахборот тизими технологиялари

Геоахборот тизими технологиялари
Географик ахборот тизими (ГАТ) геофазовий маълумотларни топлаш, бошқариш ва тасвирлашга мўлжалланган компютер тизими бўлиб, унда мазкур маълумотларни воқеа, ҳодиса, фаолият ёки ундаги тафсилотлар билан бирга уларнинг қаерда мавжуд эканлигини тасвирлар, жадваллар орқали акс эттириш мумкин. Геоахборот тизимининг бошқача кўриниши бўлган геоинформатика деганда геоахборот тизимининг ривожланиши билан боғлиқ бўлган илмий-техник ва амалий фанлар мажмуаси

тушунилади. Бу мажмуа география, информатика ва информатсион технологиялар назарияси, картография ва ҳисоблаш техникасига янгича ёндашишлар ўртасидаги боғлиқликдан келиб чиқади.

Ҳозирги кунда ахборот тизимининг ушбу бўлими жадал суръатлар билан ўсиб бориши натижасида у нафақат техник соҳаларда, балки ҳаётимизнинг турли ижтимоий соҳаларида ҳам қўлланилиб келмоқда. ГАТнинг қўлланилиш соҳалари кенг бўлиб, у турли ҳолатларда, жумладан соғлиқни сақлашда янги клиника ва шифохоналарни географик жиҳатдан мос ва аҳолига қулай қилиб жойлаштириш жараёнида, юк ташиш билан шуғулланадиган корхоналар учун йўл маршрутлари ва жадвалларини тузиш ҳамда аниқлашда, автомобил йўлларини қурувчи корхоналарга янги трасса ва йўлларни лойиҳалашда энг мақбул вариантни танлаш пайтида, шунингдек, давлат фондидаги ерларни тўғри ва оқилона ҳисоблашда, фермерлар учун янги ерларни ўзлаштиришда, ерларниниг ҳолатини аниқлаш ва улар тўғрисида етарли маълумот олишда жуда қўл келади.
Бугунги кунга келиб геоахборот тизимлари ҳайдовчиларга, пиёдаларга сунъий йўлдошлар билан алоқа қилган ҳолда геофазовий маълумотлар ўрни тўғрисидаги маълумотларни қайта ишлаш орқали турли маршрутларни навигатсия қилишда, энг яқин, энг қулай йўлларни излаб топишда қулайлик туғдирмоқда. Бир қарашда оддий уяли телефонимиз орқали бундай маълумотларни картада бемалол олишимиз осон кўринади, аммо бу қулайлик ортида геоахборот тизими қонун- қоидаларини тўғри қўллаш каби ишлар кўлами ётади. Агар геоахборот тизимини бундан 10 йиллар олдин фақатгина аниқ бир мутахассислар гуруҳигина ишлатиши мумкин.