Ген мухаядяслиги фанини ўқиташдан мақсад талабаларга ти-рик организмлар- ирсий белгилари ҳақидаги ахборот жойлашган ДНК молеку

Каллус ҳужайрасининг ривожланиш цикли
. Каллус ҳужайралари қариб, бўлиниш 
хусусиятларини йўқотмасликлари учун эксплантда пайдо бўлган бирламчи каллус 4-6 
хафтадан сўнг я н г и озуқа муҳитига ўтказилади. Бу муолажани пассирлаш дейилади. Доимий 
пассирлаш йўли билан ҳужайраларни бўлиниш қобилиятини ўн йиллаб сақлаб туриш мумкин. 
Каллус ҳужайраларининг ўсиш эгри чизиғи S-симон шаклга эга. Бундай ўсишни каллус
ҳужайраларининг суспензия культураларида осон кўриш мумкин. Ўсиш эгри чизиғи 5 та 
фазани ўз ичига олади. 
1.Латент ёки лаг-фаза даври бўлиб бунда ҳужайраларнинг массаси ва сон кўпаймайди лекин
ҳужайралар бўлинишга тайёрланади. 
2.Логорифмик ёки экспоненциал ўсиши фазаси бўлиб, ҳужайраларнинг митотик фаоллиги 
ортади, каллус культурасининг вазни катталашади ва ҳужайранинг ўсиш тезлиги ошади. 
3.Линияли фаза бўлиб бунда ўсиш тезлиги доимий ёки бир хил бўлади. 
4.Ўсишнинг секинлашиш фазас бўлиб бунда, ҳужайранииг митотик активлиги бирданига 
пасаяди.
5. Ўсиш эгри чизиғи–юқори нуқтага чиқади. Шу даврдан бошлаб ҳужайраларнинг 
парчаланиши бошланадл, лекин ҳужайралар бўлиниши хисобига уларнинг сони ўсиши 
билан хали тенглашаётган бўлади, умуман олганда ҳужайра массасининг ўсиш тезлиги нолга 
тенг. Стационар фазадан сўнг ҳужайранинг ўлиш даври бошланади, бунда тирик ҳужайралар 
сони камаяди. 
Каллус хужайраларинг ўзига хослиги.
Каллус ҳужайралари in vitro ўсимлик организми 
нормал ота–она ҳужайраларга хос бўлган физиологик, биохимиявий хусусиятларга эга бўлади. 
Улар иккиламчи метоболитик синтез қилиш қобилиятини сақлаб қолади. Каллус тўқималари 
нинг юқори ҳароратга, осмотик актив моддаларга чидамлилиги хугусиятлари билан нормал 
ўсимликларга ўхшашдир. Уларнииг нормал ўсимликлардан фарқ қиладиган томони, уларда 
специфпк оқсилларнинг пайдо бўлиши ва баргнинг фотосинтез қилувчи ҳужайраларига хос 

---

бўлган оқсиллар миқдорининг камайишига ёки йўқолиб кетишидир,