Gen muhandisligi va biotexnologiya

Rekombinant DNK olish usullari

• Rekombinant DNK olish usullari
• Sun’iy sharoitda rekombinant DNK olish va genlarni klonlash ilk bor 1972 yilda AqSH olimlari Boyer va Koen tomonidan amalga oshirilgan. Bu olimlar E.coli bakteriyasining xromosoma DNKsiga va shu bakteriya plazmidasiga alohida idishlarda EcoRI restriktaza fermenti bilan ishlov berganlar. Plazmida tarkibida faqat 1 dona EcoRI restriktaza fermenti tanib kesadigan maxsus nukleotidlar izchilligi bo’lganligi sababli ferment plazmidaning xalqasimon
• DNK qo’sh zanjirini faqat bir joydan kesib, plazmidani «yopishqoq« uchli ochiq holatga o’tkazadi.
• Xromosoma DNK molekulasida EcoRI restriktaza fermenti taniy oladigan maxsus nukleotidlar izchilligi qanday bo’lsa, bu molekula shuncha bo’lakka bo’linadi.

Hujayra biotexnologiyasi

• – hujayra, to’qima va protoplastlarni ishlatishga asoslanadi.
• Hujayralarni manipulyasiya (faoliyatiga qandaydir o’zgarishlar kiritish) qilish uchun, ularni
• o’simlikdan ajratib olish o’simlik organizmidan tashqarida yashashi va ko’payishi uchun sharoit
• tug’dirib berish lozim. Ajratib olingan hujayra va to’qimalarni sun’iy ozuqa muhitida, steril
• sharoitda (in vitro) o’stirish, usuli ajratilgan to’qimalar kulturasi deb nom oldi va ularni
• biotexnologiyada ishlatish mumkinligi sababli, katta ahamiyat kasb etdi.