Gemini cad dasturi yordamida erkaklar ko’p funksiyali kurtkasini loyihalash

Gemini Nest Expertmoduli –Gemini Cad Systems tomonidan yengil sanoatda andazalarning optimal joylashmasini avtomatik tarzda bajarish uchun ishlab ishlab chiqilgan.
Gemini Nest Expert dasturiy moduli afzalliklari: to’liq avtomatlashgan tarzda andazalarning yuqori samarali optimal joyashmasini qisqa muddatda bajarish imkoniyatiga ega ;
Katak, yo’l-yo’l gazlamalar, buklov yoki truba ,yelimli detalni ko’rsatish ,kirishuvchan gazlamalarni belgilash uchun maxsus funktsiyalar bilan jixozlangan.Boshqa ALT dan foydalanish uchun ham ochiq ya’ni Gerber, Lectra, Assyst dasturlarida yaratilgan andazalar DXF-AAMA standart formatida saqlansa ,ularni Gemini Nest Expert modulida to’g’ridan to’g’ri ochib foydalanish yoki istalgan plotter,katterlar yordamida chop etish mumkin. Tezlik qo’lda bajarilgan ishdan kora ancha yuqori natija beradi.
Modul joylashma natijalarini o’z formatida “*.pt”yoki “*.mrk”kengaytmasi bilan saqlaydi.
Gemini Nesting Server programmasi katta hajmli buyurtmalarni optimallashtirish stansiyasi bo’lib, bir stansiya kun davomida 200tagacha joylashmani bajara oladi [11].
3.2 Asos konstruktsiyasini qurish hisobi va loyiha obektini
konstruktiv modellash
Asosiy konstruktsiya (AK) chizmasini qurish uchun dastlabkima'lumotlar

Tipaviy qomatning o’lchamlari

5-jadval

№	O’lchamlar nomi	Shartli belgisi	Qiymati (sm)
1	Bo’yin yarim aylanasi	Сш	20.5
2	Ko’krak yarim aylanasi	Сг3	50
3	Bel yarim aylanasi	Ст	44
4	Bo’ksa yarim aylanasi	Сб	52
5	Buyum uzunligi	Ди	90
6	Ort belgacha uzunlik	Дтс	45.5
7	Old belgacha uzunlik	Дтп	55.6
8	Yelka kengligi	Шп	15.5
9	Old kenglik	Шг	19.2
10	Ort kenglik	Шс	20.4
11	Ort yeng o’mizi balandligi	Впрз	21.4

Asos konstruktsiyasini qurish uchun qo’shimchalar
6-jadval

№	Qo’shimchalar nomi	Shartli belgisi	Qiymati, sm
1	2	3	4
1	Umumiy ko’krak chizig’i qo’shimi	Пг	Sm
2	Bel qo’shimchasi	Пт	8 sm
3	Bo’ksa qo’shimchasi	Пб	4.5 sm
4	Ort bo’lak qo’shimchasi	Пс.п.р	2,5-3 sm
5	Old bo’lak qo’shimchasi	Пд.т.с	1 sm
6	Yeng o’mizi kegligi qo’shimchasi	Пд.т.п	1,4 sm
7	Ort belgacha uzunlik qo’shimchasi	Пш.гор.с	1,5 sm
8	Old belgacha uzunlik qo’shimchasi	По.п	9,5-10 sm

Asos konstruksiyani qurish va hisobi
7-jadval

№	Kesma	Yo’nalish		Hisob formulasi	Qiymat
	Г10-Г11= Аа	-		Шс+Пш.с+Пш = 20,4+2,6+1	24 sm
	Г1Г4	Г11Г2+Г4Г2		Шпр+Пш.пр = 10,4+5,6	16 sm
	Г3Г4			Шг+Пш.г+Пш = 19,2+2+1	22.2 sm
	АТ	Pastga		Дт.с+Пд.т.с = 45,5+1	46.5 sm
	АГ	Pastga		Вп.р.з+3,5 = 21,4+3,5	24.9 sm
	АУ	Pastga		0,3*Дт.с = 0,3*45,5	13.6 sm
	ТБ	Pastga		0,5*Дт.с = 0,5*45,5 -3,5	19.3 sm
	АН	Pastga		Ди+Пд.т.с = 76,5+13.5	90 sm
	АА0	Yuqoriga		0,5-07	0.7 sm
	ТТ1	O’ngga		-	0.7 sm
	А0 А1	O’ngga		Сш/3+Пш.гор = 20,5/3+1,5	8.3 sm
	А1 А2	Yuqoriga		А0 А1/3+Пш = 8,3/3+1	3.8 sm
	Г11 Г2	O’ngga		0,5Шпр = 0,5*16	8 sm
	Т3Т2	Chapga		-	1 sm
	Г11П2	Yuqoriga		0,5 Дп +5,2+0,5 = 0,5*36+5,7	23.7 sm
	А^’20 П1	O’ngga		Шп+2,5 = 16+2,5 Qiya chiziq	18.5 sm
	Г111	Bissektrits		0,25*Шпр = 0,25*16	4 sm
Old bo’lak konstruksiyasini qurish
	Г3Г4	а1а2	-		22,2 sm
	Г4Г2	Chapga	0,5*Шпр = 0,5*16		8 sm
	Н4Н5	Pastga	-		2 sm
	Т3Т31	O’ngga	-		1 sm
	Т31 Н31	-	-		Т2Н2
	Н5Н51	Chapga	-		2.5 sm
	Г3Г6	Chapga	0,5*Г3Г4+1		Chizmadan
	Г6Г7	Yuqoriga	Пс.пр		3 sm
	Г8Г81	Yuqoriga	-		1.1 sm
	А3А4	Chapga	А0А1+1 = 8,3+1		9.1 sm
	Т4А41	Yuqoriga	Дт.п-0,4*Сш = 55,6-0,4*20,5		48.4 sm
	А41А5	Pastga	0,4*Сш+0,5 = 0,4*20,5+0,5		8.7 sm
	А5А60	Yuqoriga	-		2.5 sm
	Г4П4	Yuqoriga	0,5*Дп +4,2+0,5 = 0,5*36+4,7		22.7 sm
	А41П50	Chapga	Шп+Пш = 15,5+1		16.5 sm
	Г42	Bissektrisa	0,25*Шпр-1,5		2.5 sm

7-rasm. Asos konstruktsiyasi

8-rasm. Yeng konstruktsiyasi

Loyiha ob'ektini konstruktiv modellash
Old bo’lagi tugma taqilmali erkaklar ko’p funktsiyali kurtkasiniasosiy konstruktsiyasiga modelga muvofiq quyidagi konstruktiv o’zgartirishlar kiritildi.
- Buyum uzunligi aniqlandi
- Yoqa o’ mizi modelga muvofiq o’zgartirildi
- Qoplama cho’ntak o’rni belgilandi

Ishchi hujjatlarini tuzish
Andozalarning chizmasi buyumni tuzuvchi barcha detallarga konstruktsiya xujjatlarning yagona sistemasi (ESKD) sistemasiga muvofiq tayyorlanadi. Andoza chizmasi quyidagi ketma-ketlikda bajariladi.

1. 
   Konstruktsiya chizmasi batafsiltekshiriladi
   
2. 
   Chizmaga gazlamaning kirishuvchanligi bilan bog’liq aniqlikkiritiladi
   
3. 
   Detallar chizmasining nusxalar boshqa qog’ozga tushiriladi
   
4. 
   Asosiy detallar andozalarning ishchi chizmasiquriladi
   

5. 
   Hosila va yordamchi andozalarning ishchi chizmalariquriladi
   
6. 
   Ishlab chiqarishda foydalanishga mo’ljallangan andozalar shablonlari tayyorlanadi.
   

Qayd etilgan ketma-ketlik quyidagi tartibda amalga oshiriladi. Konstruktsiya chizmasini tekshirish maqsadida old va ort bo’laklar qirqma yon bo’lak, eng ostki yoqa singari asosiy detallarning nusxasi maxsus moslama yordamida chizmadan qalin qog’ozga ko’chiriladi, chok haqi berib qirqib olinadi. Qirqib olingan andozalarda ko’krak, bel, bo’ksa chiziqlari, vitachkalari, old o’tar chizig’i, cho’ntaklar chizig’i va boshqa asosiy konstruktiv chiziqlar belgilanadi. Andozalarda biriktiriladigan qirqimlarning tengligi konstruktsiya qirqimlar, tutashmalar mosligi nazorat kertiklar joylarining o’zaro mosligitekshiriladi.
Kiyim konstruktsiyasining chizmalari bo’yicha asosiy detallar andozalari tayyorlanadi.
Asosiy detallarga: old bo’lak, otr bo’lak,yon bo’lak,ustki-ostki yeng hokazolar kiradi.
Asosiy andozalar ishchi chizmalarga aynan muvofiq keladi. Ular bazis razmerlariga tayyorlanadi.
Etalon andozalar asosiy andozalar asosida gradatsiya orqali tayyorlanadi. Eksperemental tsexda saqlanib ishchi andozalarni nazorat qilishda ishlatiladi. Etalon andozalar sifati o’lchamlari jadvali orqali choklar 1 marta tekshirilib turiladi.
Ishchi andozalar etalon andozalar asosida ishlab chiqariladi va bevosita ishlab chiqarish jarayonida joylashmani tuzishda bichiqlarni qirqish va detallar konturini aniqlashda ishlatiladi.
Asosiy detallar andozalari asosida tayyorlanadigan andozalar hosila andozalar deyladi. Hosila andozalarga asosiy gazlamadan bichiladigan detallar: bo’rt, adip,ustki yoqa,ko’rinma kabi mayda detallar. Astar va qotirma materiallardan xamma detallar andozalari kiradi. Hosila andozalar yordamida tikuv buyumlar konstruktiv dekarativ elementlar bilan bezatiladi. Ular buyum shaklining barqarorligini taminlash jarayonida qo’llaniladi.Shu bois hosila andozalarining o’lchamlari va shakllar asosiy andozalar shakli bilan bog’liq holda quriladi [12].
Yordamchi andoza bo’rli kontur chiziqlar o’tkazishda, detallar qirqimlarini aniqlashda, vitachkalar, taxlamalar, izmalar, cho’ntak o’rnini belgilashda ishlatiladi.

9-rasm. Andozalarning umumiy ko’rinishi


10-rasm. Old bo’lak andozasi


11-rasm. Ort bo’lak andozasi


12-rasm. Yeng andozasi

13-rasm. Yoqa andozasi


14-rasm. Qoplama cho’ntak