Gastroenterologiya sikli

---

ТЫ ЖЕ ВРАЧ
ТЫ ЖЕ ВРАЧ
GASTROENTEROLOGIYA SIKLI
GASTROENTEROLOGIYA SIKLI
LEKTOR- RAHMATOV HIMMATULLOH
LEKTOR- RAHMATOV HIMMATULLOH

---

OSHQOZON OSTI BEZINING ANATOMO-FIZIOLOGIK XOSSALARI. PANKREATITLAR

---

TOPOGRAFIYASI

---

ANATOMIYA
boshchasi, tanasi va dumsimon 
boshchasi, tanasi va dumsimon 
Oshqozon osti bezi (pancreas) hazm
bezlari ichida kattaligi jihatidan ikkinchi
o‘rinda turadi. U cho‘zinchoq kulrang pushti
rangli a’zo boiib, oshqozonning orqasida
I—II bel umurtqalari sohasida ko‘ndalang
yotadi. Oshqozon osti bezining uzunligi
14-18 sm, kengligi 3-9 sm, qalinligi 2-3 sm,
ogirligi katta yoshdagi odamlarda o‘rtacha
80 g boiadi. U faoliyat jihatidan aralash,
tuzilishi jihatidan murakkab alveolar —
naysimon bez hisoblanadi Oshqozon osti
bezini tashqi tomondan yupqabiriktiruvchi
to‘qimali kapsula qoplagan boiib, undan
bez bolakchaiari ko'rinib turadi. Qorinparda
uni old va qisman pastki yuzalarini
qoplaydi. Oshqozon osti bezining uch:
boshchasi, tanasi va dumsimon qismi
tafovut qilinadi.

---

OSHQOZON OSTI BEZINING ICHKI TUZILISHI

---

EKZOKRIN QISMIDAN CHIQUVCHI
FERMENTLAR;
1.PROTEAZALAR(OQSILNI
PARCHALOVCHI FERMENTLAR)
TRIPSINOGEN+ENTEROKINAZA=TRIP
SIN
XEMOTRIPSINOGEN, PROELASTAZA
AMINOPEPTIDAZA,
PROKARBOKSILPEPTIDAZA
2. AMILAZALAR(UGLEVODLARNI
PARCHALOVCHI FERMENTLAR)
3. LIPAZALAR(YOG’LARNI
PARCHALOVCHI FERMRNTLAR)
BEZNING ENDOKRIN(3%) VA
EKZOKRIN(97%) QISMLARI FARQLANADI.
EKZOKRIN QISMNING BIRLIGI
ATSINUSLAR HISOBLANADI, 1TA ATSINUS
7-12 PANKREOTSITLARDAN TASHKIL
TOPGAN. ATSINUSLAR ICHIDA
BIRIKTIRUVCHI TO’QIMA TOLALARI, QON
TOMIRLAR, NERV TOLALARI, TUGUNLARI
JOYLASHGAN. QON BILAN
TA’MINLANISHI QORIN AORTASI VA
YUQORI ICHAK TUTQICHI ARTERIYESI
HISOBIGA TA’MINLANADI, PARASIMPATIK
NERV TIZIMI AKTIVLAYDI-SIMPATIK NERV
TIZIMMI SUSAYTIRADI. SEKRET ISHLAB
CHIQARILISHI 5 TA BOSQICHDA AMALGA
OSHADI VA 1,5-2 SOAT DAVOM ETADI.
1)SINTEZ UCHUN MODDA YIG’ILISHI
2)ENDOPLAZMATIK TO’RDA SINTEZ 3)
GOLJIDA YETILADI 4) PROZIMOGEN VA
ZIMOGEN HOLDA YIG’LISHI 5) SEKRET
AJRALIB CHIQISHI.

---

ETIOLOGIYASI
Spirtli ichimliklarni suiste’mol qilish va
oqibatda birlamchi kalsifikatsiya
Xolelitiaz (o‘t pufagi va uning yo‘llarida tosh bo‘lishi)
oqibatida ikkilamchi obstruktiv pankreatit rivojlanishi;
Stenozlovchi papillit, duodenit, o‘t yo‘llarida
yashovchi parazitlar;
Kamroq hollarda jarohatlar, turli xil dorilar,
infeksiyalar, shu jumladan, V va S gepatit
viruslari, epidemik parotit, giperlipidemiya,
giperparatireoz sababli

---

PATOGENEZI
ALKAGOL
LITOSTATIN SINTEZI BUZILISHI
KALSIY KARBONAT TUZLARI
OSHADI
TRIPSINOGEN PANKRATIK
LIPAZANI AKTIVLAYDI
AUTOLIZ, TO’QIMALAR
ZARARLANISHI

---

---

---

O'tkir pankreatit klinikasi
Alimentar omildan so'ng og'riq bo'lishi. Epigastral sohada,
chap qovurg'alar yoyi ostida bo'ladi va ko'pinch
belbog'simon xususiyatga ega bo'ladi. qorin mushaklarda
taranglik va palpatsiyada og'riq kuzatiladi.
MONDOR uchligi;
1.Og'riq
2.Ko'p marta takrorlanuvchi va yengillik
keltirmaydigan qayt qilish
3.Qorin dam bo'lishi

---

O'tkir pankreatit diagnostika va davolash
Anamnez
Umumiy qon ECHT, leykotsitoz
Qonda va siydikda amilaza oshadi. Lipaza, elastaza, tripsinning qondagi
miqdori oshadi
1.Birinchi navbatda og'riqni qoldirish kerak spazmolitik,
analgetik
DEZINTIKATSION TERAPIYA 
2. DEZINTIKATSION TERAPIYA REOPOLIGLYUKIN 200 ML 1 MAHAL
VENA ICHIGA
3.ANTIBAKTERIAL TERAPIYA
3.ANTIBAKTERIAL TERAPIYA SEFOZALIN, SEFTRAKSION, SEFOTAKSIM.
1G 2 MAHAL
4. Klinik belgilarga qarshi kurash
5. Proton nasos ingibitorlari omez 20 mg 1 kaps 3
mahal

---

---

SURUNKALI
PANKREATIT
SURUNKALI
PANKREATIT
SURUNKALI
PANKREATIT 
OSHQOZON OSTI
BEZINING SURUNKALI YALLIG‘LANISHI
BILAN KECHIB, AVJ OLISH HAMDA
REMISSIYA DAVRLARI ALMASHINIB
TURADI VA JARAYON RIVOJLANIB BORIB
A’ZO PARENXIMASI O‘RNIGA
BIRIKTIRUVCHI TUQIMALAR O‘SISHI,
BEZNING SEKRETOR HAMDA INKRETOR
FAOLIYATI YETISHMOVCHILIGI BILAN
NAMOYON BO‘LADI. USHBU KASALLIK
NISBATAN KENG TARKALGAN BULIB,
TANA VAZNI ORTIQCHA VA SPIRTLI
ICHIMLIKLARNI SUISTE’MOL
QILUVCHILAR ORASIDA KO‘PROQ
UCHRAYDI.

---

KLINIK Belgilar
OG’RIQ
DISPEPTIK SINDROM
POLIFEKALIYA-AXLATNING
STEATORIYA
OZIB KETISH
QANDLI DIABET BELGILARI
UMUMIY HOLSIZLIK, TEZ CHARCHASH, UYQUNING BUZILISHI.

---

KLINIK BOSQICHLARI
• 10 YILGACHA QO’ZISH VA REMISSIYA DAVRLARI ALMASHINIB
TURADI. OG’RIQ LOKALIZATSIYASI O’ZGARIB TURADI.
BOSHLANG’ICH DAVR
• 10 YILDAN SO’NG BOSHLANADI. BUNDA KO’PROQ DISPEPTIKLAR
HOLATLAR USTUNLIK QILADI. OG’RIQ SINDROMI BIRMUNCHA
KAMAYADI. OSHQOZON-ICHAK SINDROMILARI KUZATILADI
IKKINCHI BOSQICH
• OG’RIQ VA DISPEPTIIKLAR KUZATILISHI OSHADI. OG’RIQ
INTENSIVLIGI, IRRADIATSIYA VA HOLATI KUCHAYI
ASORATLANISH BOSQICHI

---

KLINIK KECHISHI
XURUJSIMON YOKI
DOIMIY 
1,5-2,0 SOAT 
6-12 SOAT 
48-72
3-4 SOAT
XURUJSIMON YOKI
DOIMIY 
1,5-2,0 SOAT 
6-12 SOAT 
48-72
3-4 SOAT
XURUJSIMON YOKI
DOIMIY 
1,5-2,0 SOAT 
6-12 SOAT 
48-72
3-4 SOAT
XURUJSIMON YOKI
DOIMIY 
1,5-2,0 SOAT 
6-12 SOAT 
48-72
3-4 SOAT
XURUJSIMON YOKI
DOIMIY 
1,5-2,0 SOAT 
6-12 SOAT 
48-72
3-4 SOAT
XURUJSIMON YOKI
DOIMIY 
1,5-2,0 SOAT 
6-12 SOAT 
48-72
3-4 SOAT
XURUJSIMON YOKI
DOIMIY 
1,5-2,0 SOAT 
6-12 SOAT 
48-72
3-4 SOAT
OG‘RIQ SINDROMI DEYARLI BARCHA BEMORLARDA KUZATILIB, XURUJSIMON YOKI
DOIMIY XUSUSIYATGA EGA. ODATDA ULAR QORINNING YUQORI QISMIDA,
EPIGASTRAL SOHADA, O‘NG YOKI CHAP QOVURG‘A OSTIDA VUJUDGA KELIB, CHAP
KURAKKA VA YELKAGA, BO‘YINNING CHAP TOMONIGA YOKI PASTKI YONBOSH
SUYAKKA UZATILADI. AYRIM HOLLARDA OG‘RIQLAR BELBOG‘SIMON KO‘RINISHGA
EGA BO‘LIB, QORINNING YUQORI QISMIDAN BOSHLANIB (50-80 %), QOVURG‘ALAR
YOYI BO‘YLAB TO UMURTQA POG‘ONASIGACHA BO‘LGAN SOHANI EGALLAYDI. YOGLI,
ACHCHIQ TAOMLARNI TO‘YIB YEGANDAN SO‘NG 1,5-2,0 SOAT O‘TGACH OG‘RIQLAR
PAYDO BO‘LISHI SURUNKALI PANKREATITGA XOS BELGILARDAN BIRI HISOBLANADI.
LEKIN AYRIM HOLLARDA ULAR 6-12 SOAT O‘TGACH (SPIRTLI ICHIMLIKLARNI
SUIESTE’MOL QILGANDA ESA 48-72 SOATDAN SO‘NG) YUZAGA KELADI. KAMROQ
BEMORLARDA GAZLI YAXNA ICHIMLIKLARDAN SUNG BIR NECHA DAQIQA O‘TGACH
XURUJLAR KUZATILISHI MUMKIN. BA’ZAN BEMORLARNI YENGIL OG‘RIQLAR
BEZOVTA QILSA, AYRIM HOLLARDA ULAR O‘TA KUCHLI TUS OLIB, «O‘TKIR QORIN
SINDROMI»NI ESLATADI VA BIR NECHA DAQIQADAN 3-4 SOATGACHA, BA’ZAN ESA
DEYARLI DOIMIY TUS OLADI. BU JARAYONGA OSHQOZON OSTI BEZINI O‘RAB
TURGAN QORIN PARDASI QO‘SHILGANLIGIDAN DALOLAT BERADI.

---

---

DIAGNOSTIKA
ANAMNEZ
KAPROLOGIYA ELASTAZA MIQDORI
QON UMUMIY VA BIOKIMYOVIY TAHLIL
AMILAZA MIQDORI, LEYKOTSITOZ, ECHT
SIYDIK TAHLILI
AMILAZA MIQDORI
UTT, KT

---

DIAGNOSTIKA
SHOFFAR - KINDIKDAN YUQORIGA VERTIKAL VA UNDAN O‘NG TOMONGA GORIZONTAL
O‘TKAZILGAN CHIZIQLAR TUTASHTIRILGANDA HOSIL BULGAN UCHBURCHAK BISSEKTRISASI
YUKORI QISMIDA OG‘RIQ ANIQLANISHI. BU SOXHADA OG‘RIQ OSHKOZON OSTI BEZI BOSHCHASI
ZARARLANGANDA YUZAGA KELADI
GUBERGRIS-SKULSKIY - CHAP TOMONDA YUQORIDA QAYD ETILGAN SOHADA OG‘RIQ KUZATILISHI.
BUNDA JARAYON OSHQOZON OSTI BEZI TANASIDA JOYLASHGAN BO‘LADI;
DEJARDEN NUQTASI- KINDIKNING UNG KO‘LTIQ OSTI CHUQURCHASI BILAN BIRLASHTIRUVCHI
CHIZIQNING KINDIK TOMONDA 6 SM (OSHQOZON OSTI BEZI BOSHCHASI) YUQORISIDA;
GUBERGRIS NUQTASI - CHAP TOMONDA DEJARDEN NUKTASI KABI;
MEYO-ROBSON NUQTASI - KINDIKNI CHAP QOVURG’A YOYINING O’RTA QISMI BILAN
BIRLASHTIRIB, UCHGA BULGANDA UNING YUQORI KISMINI AJRATUVCHI NUQTADA
KUZATILADIGAN OG’RIQ- ORQA TOMONDAN BU SOXA CHAP QOVURG’A YOYI VA
UMURTQA POG’ONASI BIRLASHADIGAN JOYDA XOSIL BO’LGAN UCHBURCHAKKA TUG’RI
KELADI. OG’RIQNI KAYD ETILGAN SOXALARDA PAYPASLASHDA ANIQLANISHI
OSHQOZON OSTI BEZI DUM QISMI ZARARLANGANLIGIDAN DALOLAT BERADI

---

---

DAVOLASH
OG’RIQNI QOLDIRISH
OG’RIQNI QOLDIRISH
PROTEZA FERMENTLARI INGIBITORLARI
PROTEZA FERMENTLARI INGIBITORLARI KONTRIKAL10000 BOSHLANG’ICH
DOZASI 100000 DAN KEYIN 300000-500000 DAN DOZADA BERADI. VENA ICHIGA
SPAZMOLITIKLAR 
SPAZMOLITIKLAR PLATFILLIN 2ML, NO-SHPA 2 ML
DEZINTIKATSION TERAPIYA 
DEZINTIKATSION TERAPIYA REOPOLIGLYUKIN 200 ML 1 MAHAL VENA ICHIGA
ANTIBAKTERIAL TERAPIYA
ANTIBAKTERIAL TERAPIYA SEFOZALIN, SEFTRAKSION, SEFOTAKSIM. 1G 2 MAHAL
TASHQI SEKRETOR FUNKSIYASINI TIKLASH.
TASHQI SEKRETOR FUNKSIYASINI TIKLASH. MEZIM, KREON, TRIZIM, FESTAL
JARROHLIK AMALIYOTI
JARROHLIK AMALIYOTI
Surunkali pankreatit asoratlar bilan kechganda (psevdokista, abssess, umumiy o‘t
yo'lining pankreatik stenozi, mexanik sariqlik);
Intensiv og‘riqlar va qayta buyurilgan narkotiklarning samarasizligi;
O‘t yo‘llarida toshlar bo‘lishi

---

---

---

QOLGANINI LEKSIYA VAQTIDA
GAPLASHAMIZ.