G‘arb falsafasi Reja: Qadimgi yunon-Rim falsafiy maktabi



Download 0,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/18
Sana31.12.2021
Hajmi0,74 Mb.
#208049
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
№-3 Маъруза.Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari Garb falsafasi

«Germenevtika»  atamasi  sharhlash,  talqin  qilish  va  tushuntirish  san’ati  sifatida  qadimgi 

dunyo  madaniyatiga  borib  taqaladi.  Qadimgi  YUnon  afsonasida  xudolardan  xabar  keltiruvchi 

Germes,  kishilarga  xudolarning  buyruqlarini  tushuntirib  berar  va  odamlarning  xohish,  irodalari 

va  iltijolarini  Olimpga  etqazar  edi.  germenevtikani  nazariya  sifatida  shakllantirish 



F.SHleyermaxer (1768-1834) va V.Diltey (1833-1911) asarlarida o‘z yakunini topdi. 

SHleyermaxer  germenevtikani  umumiy  tushunish  nazariyasi  sifatida  talqin  qildi.  Uning 

nuqtai  nazaricha,  u  yoki  bu  matnni  tushunish  uchun  matn  muallifi  yashagan  davrga  xayolan 

o‘tish  zarur  (ushbu  bajariladigan  ish  tartibi  germenevtikada  «joyini  o‘zgartirish»  nomini  oldi). 

Bunda  o‘z  zamonining  tushuncha  va  tasavvurlaridan  qutulish  zarur  bo‘lib,  matn  muallifi  davri 

tushunchalariga muvofiq keladigan tushunchalar bilan fikrlash uning dunyosi va g‘oyasiga kirish 

uning  fikr  tarzini  gavdalantirmoq  lozim.  SHleyermaxer  uchun  asosiy  narsa  matn  emas,  balki 

unda yashirin ifodalangan muallifning ijodiy o‘ziga xosligi edi. 

Tushunish  Gadamer  uchun  «tajriba»,  dunyoni  o‘zlashtirishning  umumiy  vositasidir. 

Germenevtik  tajriba  asosida  til  yotadi.  U  bizga  go‘yoki  dunyoni  beradi.  Til  «hamma  nrsani 

qamrab  oluvchi,  dunyo  talqinini  oldindan  payqab  oluvchidir..  dunyo  biz  uchun  hamisha  ham 

tilda talqin qilingan dunyodir… bu esa, tabiiyki, shunday  ma’noni 

bildiradiki, 

ushbu 

til 


talqinining  ichida  boshlanadigan  tushunchalarni  tashkil  bo‘lish  jarayoni  hech  qachon  eng 

boshidan boshlanmaydi»

2

. SHuning uchun o‘z tabiatiga ko‘ra tushunish – til hodisasidir. Bundan 



shunday xulosa qilinadi: «Tushunib olish mumkin bo‘lgan borliq, til demakdir»

3



 XX asrning 20-nchi  yillaridan boshlab, ijtimoiy-gumanitar fanlarda 


Download 0,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish