|
Galen preparatlar va tayyor dori preparatlari ishlab chiqarishda ta’sir etuvchi asosiy salbiy omillar va ularning profilaktikasi. Reje: Galen preparatlar - Galen preparatlari (Praeparata galenica, s, Galenica)— oʻsimlikler (tamiri, japiragi, guli, qabigi h.t.b.), minerallar ha’m haywanlar shiyki onimin qayta islep alinatugin dariler. Kds. Rim vrachi Klavdiy Galen ati menen juritiledi. Tek Galen dawrinde emes, balkim hazirde turli farmatsevtik usullar menen tayyarlangan har turli darilar Galen preparatlari dep ataladi. Koʻpchilik Galen preparatlari shiyki oniminen, oni suw, spirt, efir yaki spirt penen suw, efir menen spirt aralaspalari ekstraksiya qilip alinadi.
- Galen preparatlardin tiykargi gruppalari: ekstraktlar, nastoykalar, hosh iyisli suwlar ha’m spirtler, sharbatlar, eritpeler, sabinli spirtler, sabin krezolli preparatlar h.t.b.
- Zamanagoy shifobaxsh preparatlar (pepsin, tireoidin, aloy, qara smorodina ekstraktlari, allilsat ha’m b.) Galen. Preparatga kiredi.
Klassifikatsiyasi: - Galen preparatlar alingan shiyki onimine qaray:
- 1. organopreparatlar ( haywanlardan alingan shiyki onim)
- 2. fitopreparatlar
- 3. quramali kompleksli farmacevtik dariler
Fitopreparatlar dárilik ósimlik shiyki onimnen alinadılar. Olardı eki gruppaǵa ajratadılar : jańa úzilgen ósimliklerden tayarlanǵan preparatlar hám qurıtılǵan ósimlik shiyki oniminen tayarlanǵan preparatlar. - Fitopreparatlar dárilik ósimlik shiyki onimnen alinadılar. Olardı eki gruppaǵa ajratadılar : jańa úzilgen ósimliklerden tayarlanǵan preparatlar hám qurıtılǵan ósimlik shiyki oniminen tayarlanǵan preparatlar.
- Fitopreparatlar tomendegilerdi o’z ishine aladi:
- -Ekstrakt;
- -Nastoyka;
- -koncentrlengen ekstraktlar;
- -mayli ekstraktlar;
- -novogalen preparatlari;
- -taza onimnen alingan preparatlar.
Jańa úzilgen ósimliklerden tayarlanǵan preparatlar sherbetler hám ajıratılǵan qarjılarǵa bólinedi. Olardı tayarlaw sıyaqlıda apparaturanin’ germetikligi buzılǵan túrde hám ventilyasiya jumısınń natiyjeliligi tómen bolǵanda isleytuǵınlarǵa ekstragentlar (dixloretan, efirlar, spirtler hám b.) dıń puwi tásir kórsetiwi múmkin. Jańa úzilgen da’rilik otni usaqlaw operatsiyaların gigienik jixatdan qolaysız dep esaplaw kerek, sebebi bul waqıtta olar sherbeti tamshıları hám mayda bólekleri nápes shólkemleri tananing ashıq bólimleri terisiga (qol, júz) túsip, bunda terini jalınlantıratuǵın hám sensibilizatsiyalovchi tásir kórsetiwi múmkin. - Jańa úzilgen ósimliklerden tayarlanǵan preparatlar sherbetler hám ajıratılǵan qarjılarǵa bólinedi. Olardı tayarlaw sıyaqlıda apparaturanin’ germetikligi buzılǵan túrde hám ventilyasiya jumısınń natiyjeliligi tómen bolǵanda isleytuǵınlarǵa ekstragentlar (dixloretan, efirlar, spirtler hám b.) dıń puwi tásir kórsetiwi múmkin. Jańa úzilgen da’rilik otni usaqlaw operatsiyaların gigienik jixatdan qolaysız dep esaplaw kerek, sebebi bul waqıtta olar sherbeti tamshıları hám mayda bólekleri nápes shólkemleri tananing ashıq bólimleri terisiga (qol, júz) túsip, bunda terini jalınlantıratuǵın hám sensibilizatsiyalovchi tásir kórsetiwi múmkin.
- Qurıtılǵan ósimlik shiyki o’niminen tayarlanǵan preparatlarga nastoyka hám ekstraktlar kiredi. Nastoykalar qurǵaqlay ósimlik shiyki o’niminen tayarlanǵan spirtli yamasa spirtli-efirli ajıratılǵan qarjılar bolıp, olar jılıtıwsız hám ekstragensiz alıp tashlanmasdan alınadı. Nastoykalarni tindirish, perkolyasiya (filtr arqalı úzliksiz filtrlaw ) hám ekstraktlarni eritiw jolı menen aladılar.
Ekstraktlar - qurǵaqlay ósimlik shiyki o’niminen alınǵan konsentratsiyalangan tortmalar, ballast zatlardan tozalangan galenli preparatlar. Konsentratsiyasiga kóre suyıq, gewek hám qurǵaqlay ekstraktlarga ajratıladı. Ekstraktlarni alıw texnologiyalıq sızılmasıda tiykarǵı operatsiyalar tómendegiler konsetratsiyasi valeriana túbirdi artıshdagi pataslanıw dárejesinden 2-4 teńdey artıq bolǵan. - Ekstraktlar - qurǵaqlay ósimlik shiyki o’niminen alınǵan konsentratsiyalangan tortmalar, ballast zatlardan tozalangan galenli preparatlar. Konsentratsiyasiga kóre suyıq, gewek hám qurǵaqlay ekstraktlarga ajratıladı. Ekstraktlarni alıw texnologiyalıq sızılmasıda tiykarǵı operatsiyalar tómendegiler konsetratsiyasi valeriana túbirdi artıshdagi pataslanıw dárejesinden 2-4 teńdey artıq bolǵan.
- Neogalen (novogalen) preparatlari o’simlik shiyki oniminen tayarlanip, ballast zatlardan mumkin qadar tazalangan ha’m biologik tarepten standartlangan bolek Galen preparatlar esaplanadi. Bulardi inʼyeksiya (mas, teri astina jiberiw mumkin) ushin qollansa boladi.
Paydalanilgan a’debiyatlar: - 1, Nurmuxamedova MX., Nazarova X..A, Gigiyena. "O'zR Fanlar akademiyasi” nashriyoti. T., 2007y
- 2. Fayzullaeva Z.R., Qodirova D.E,, Ataulaeva S.G’. Gigieyena. “Yangi nashr” nashriyoti T., 2011 y.
- 3. Obshaya gigiyena.A,M.Bolshakov, l,M.Novikova, Moskva «Meditsina» 1985.320 str,
- 4. Rukovodstvo к prakticheskim zanyatiyam po obshey gigiene..Iskandorova SH.T, Xasanova M.I., Inogamova V.V., Ikramova M.I Izdatelstvo "Tafakkur bo'stoni" Tashkent. 2014, 320 str.
- 5. Dade W.Moeller. Environmental Health, Third Edition. London, England. 2005, 652 pag
- 6. Uayt V. “Texnologiya chistыx pomещеniy" M. Klinrum, 2002y,
Do'stlaringiz bilan baham: |
