G. S. K u t u m o V a I. I. I n o g a m o V g e o d e z I ya va m a r k s h e y d e r L i k I s h I

9.14-rasm.Shtrix-kodli reykalarga qarash tartibi 
1. Nivelir ON/OF (yoqish/o’chirish) tugmachani bosib ishga tushiriladi. Nivelirni 
yoqish bilan yuklangan dasturiga binoan quyidagi o’lchash rejimlarini ishga 
tushirish mumkin: 
- alohida nuqtalarga qarab o’lchashlar rejimi(tayanch reperlarga bog’lanmasdan) 
- nivelir yo’li rejimi (o’rnatilgan bo’lsa, boshlangan yo’l davom ettiriladi) 
- sozlash rejimi (tekshirishlar va sozlash ishlari amalga oshiriladi) 
- DIST rejimi(yelkalar uzunligi tekshiriladi) 
- oraliq o’lchashlar rejimi 
- rejalash rejimi. 
2.Nivelirning parametrlari o’rnatiladi. Asbobning parametrlari bu uning apparat 
qismi ishlashining asosiy shartlari bo’lib, ular o’lchash birligi, yechim qiymati, tili 
va ma’lumotlarni yozish formatlari hisoblanadi. Ushbu parametrlar ro’yxati bosh 
menyu-MENU tugmachasi bosilishi bilan displeyga chiqadi.Shunda bosh 

---

152 
menyuning Set Instr. Param bandi qayd etilgan parametrlarni o’rnatish uchun, Input 
bandi esa asbobning doimiy qiymatlari (yelkalarning maksimal uzunligi, 
vizirlashning maksimal balandligi, refraksiya koeffitsiyenti, reykaning doimiy 
qiymati va boshqalar)ni kiritish uchun mo’ljallangan. 
3.Dini raqamli nivelirlarda o’rnatilgan dasturiy ta’minotga qarab turli o’lchashlarni 
bajarish mumkin, jumladan:
• alohida o’lchashlar (tayanch reperga bog’lanmasdan) 
• nivelir yo’lini o’tkazish 
• balandliklar bo’yicha rejalash ishlarini bajarish va h.k. 
Alohida o’lchashlar rejimiga kirish uchun bosh menyudan dastlab o’lchash menyusi, 
keyin alohida o’lchashlar menyusi tanlanadi. O’lchash natijalarini tabloga chiqarish 
uchun boshqarish panelidagi MEAS tugmachasi bosiladi va displeyda quyidagi 
qiymatlar paydo bo’ladi: R - reyka bo’yicha olingan sanoq; ND - gorizontal qo’yilish 
(9.15-rasm).