G. S. K u t u m o V a I. I. I n o g a m o V g e o d e z I ya va m a r k s h e y d e r L i k I s h I



Download 6,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet87/203
Sana19.05.2023
Hajmi6,42 Mb.
#941315
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   203
Bog'liq
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

 
Tayanch so`zlar
:o’lchash, teodolit, qarash trubasi, dalnomer iplari, po’lat lenta, 
ruletka, shtativ,bussol, gorizontal burchak, vertical burchak, o’lchash xatosi, marka, 
nisbiy xato, nivelir, linza. 
Nazorat savollari

1.Teodolit qanaqa vazifani bajaradi? 


128 
2. Teodolit yordamida yana qanaqa o`lchamlarni o`lchaydi? 
3. Bussol qanaqa vazifani bajaradi? 
4. Shtativni vazifasi nimadan iborat? 
5.Direksion burchak qanday aniqlniladi? 
6. Rumb nima? 
7. Chiziqni yo`naltirish burchaklariga nimalar kiradi? 


129 
9-BOB. NIVELIRLASH. NUQTALAR BALANDLIGINI ANIQLASH 
USULLARI 
9.1. Joyda balandlikni o`lchash.Nivelirlash usullari 
Nivelirlash- geodezik o`lchash ishlarning bir turi bo‘lib, o`lchahs natijasida 
yerning tabiiy ya`ni fizik yuzasida joylashgan nuqtalarning bir-biriga nisbatan 
balandligi (nisbiy balandligi h) o‘lchanadi hamda bu nuqtalarning boshlang‘ich deb 
qabul qilingan sathiy yuzadan balandligi aniqlanadi.Nivelirlash ishlari nivelir asbobi 
va reyka yordamida bajariladi. 
N-3 nivelirining tuzilishi: 
1.
Okulyar 
2.
Qarash trubasi 
3.
Vizir 
4.
Obyektiv 
5.
Kremalera 
6.
Yo`naltiruvshi vint 
7.
Dumaloq adilak 
8.
Elevatsion vint 
9.
Ko`taruvchi vint
9.1-rasm.N-3 nivelirining qismlari
10.Korpus 
Nivelirlash - umumiy atama bo‘lib, nuqtalar balanligi yoki ular balandliklari 
farqini aniqlashni turli jarayonlarida qo‘llanadi. Nivelirlash plan, profillarni tuzish, 
injenerlik loyihalash va qurishida zarur ma'lumotlarni olish uchun bajariladi.
Nivelirlash natijalari: (1) avtomobil va temir yo‘llar, kanallar, suv ta'minoti 
tizimi va boshqa joylarni loyihalashda, joyda biron- bir yo‘nalish bo‘yicha aniq 
topografik ma'lumotolishda; 
2) - bino va inshootlar qurilish loyihalarni balandlik bo‘yicha joyga 
ko‘chirishda;
3) - qurilishda yer ishlari hajmini aniqlashda; 
4) - hudud yer osti suvlari sathini aniqlashda; 


130 
5) - yerning umumiy relyefini tasvirlovchi kartalarniishlab chiqishda; 
6) - yer qatlamini vertikal va gorizontal surilishini aniqlashda keng 
qo‘llanadi. 
 
Qo’llaniladigan usul va asboblarga qarab nivelirlash quyidagi turlarga 
bo’linadi: geometrik nivelirlash, trigonometrik nivelirlash, barometrik nivelirlash, 
mexaniknivelirlash, 
gidrostatik 
nivelirlash, 
radionivelirlash 
va 
stereoforogrammetrik nivelirlash. 

Download 6,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   203




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish