G. Q. Salijanova boyitishning yordamchi

?
nazorat savollari
1. Tasmali konveyer haqida ma’lumot bering.
2. Ta’minlagich deb nimaga aytiladi?
3. Nasoslar va ularning turlari.
davomi

---

26
III bob.
 suvsizlanTirish jaraYoni
3.1. suvsizlantirish usullari
Suvsizlantirish
– boyitish mahsulotlaridan suvni ajratib 
olib, konsentratdagi suvning miqdorini me’yoriga yetkazish va 
fabrikada qaytadan ishlatiladigan suvni ajratishdir.
konsentratdan va chiqindi tarkibidan ajratib olingan suv boyitish 
fabrikasida texnologik maqsadlar uchun qaytadan ishlatiladi.
Mahsulotlarni uch xil usulda suvsizlantirish mumkin:
1. Mexanik usulda.
2. Fizik-kimyoviy usulda.
3. Issiqlik yordamida.
1. 
Mexanik usul bilan suvsizlantirish 
– tarkibida ko‘p miq dorda 
suv saqlagan mahsulotlarni quritish uchun ishlatiladi. Bu usul bilan 
suvsizlantirishda namlik siqish yoki sentrifugalarda markazdan 
qochma kuch yordamida yo‘qotiladi. Odatda, mexanik yo‘l bilan 
namlikni ajratish – mahsulotning birinchi bosqichi hisoblanadi. 
Mexanik suvsizlantirishdan so‘ng materialda yana bir qism namlik 
qoladi, bu qolgan namlikni issiqlik yordamida, ya’ni quritish yo‘li 
bilan yo‘qotiladi.
2. 
Fizik-kimyoviy usul bilan materiallarni suvsizlantirish 
laboratoriya sharoitida ishlatiladi. Bu usul suvni o‘ziga tortuvchi 
moddalardan (sulfat kislota va kalsiy xlorid) foydalanishga 
asoslangan. Yopiq idish ichida suvni tortuvchi modda ustiga nam 
material joylashtirish yo‘li bilan uni suvsizlantirish mumkin.
3. 
Issiqlik ta’sirida suvsizlantirish,
ya’ni quritish, boyitish fab-
rikasida keng qo‘llaniladi. Quritish, boyitish fabrikalaridagi oxirgi, 
ya’ni tayyor jarayon hisoblanadi.

---

27
Suvsizlantirish jarayoni ko‘pincha mahsulotning yirikligiga, qat-
tiq fazaning zichligiga, mahsulot tarkibidagi suvning miqdoriga 
bog‘liqdir. Yirik zarrachali mahsulotlarni suvsizlantirish mayda 
zarrachali mahsulotlarni suvsizlantirishdan osonroq kechadi, chunki 
zichligi katta zarrachalar suvdan, zichligi kichik bo‘lgan zarracha-
larnikiga nisbatan osonroq ajraladi. Shu sababli yirik zarrachali mah-
sulotni yoki bo‘tanani, zichligi yuqori bo‘lganligi sababli suzish orqali 
suvsizlantirish mumkin. Mayda zarrachali mahsulotlar, masalan, 
flotatsion konsentratlarni suvsizlantirish birmuncha qiyin kechadi, sa
-
babi zichligi kichik bo‘ladi. Shu sababli ular avval quyultiriladi, keyin 
filtrlanadi va oxirida harorat yordamida quritiladi.