G. N. Dolimova Kimyo va uni o‘qitish metodikasi kafedrasining professori, kimyo fanlari doktori

11. Aminokislotalar, peptidlar va oqsillar.

11.1. Aminokislotalarning klassifikatsiyasi va nomenklaturasi. Tabiiy α-aminokislotalar strukutraviy tiplari, stereoximiyasi va konfiguratsion qatorlari. Aminokislotalarning kislota, asos, hamda amfoterlik xossalari, va ularning muhitning rN qiymatiga bog‘liqligi. Izoelektrik nuqta. Proteinlarni hosil kiluvchi aminokislotalarning xiralligi.

11.2. α-Aminokislotalarni sintez qilish usullari – ketonlardan, siangidrinlar orqali, galogen- va ketokarbonkislotalardan, malon efirining hosilalaridan. β-Aminokislotalarni to‘yinmagan karbonkislotalarning reaksiyalariga asoslangan sintez qilish usullari.

11.3. Aminokislotalarning kimyoviy xossalari. Karboqsil- va aminogruppa bo‘yichahosilalarning olinishi, betainlar. Nitrit kislota bilan o‘zaro ta’siri, aminokislotalarning temeperatura ta’sirida o‘zgarishiga ulardagi funksional gruppalarning o‘zaro joylashishining ta’siri.

11.4. Peptidlar, polipeptidlar va oqsillar. Peptid sintezi haqida tushuncha. Peptidlar va oqsillardagi aminokislota tarkibi va aminokislota ketma-ketligi, va ularni aniqlashyo‘llari. Oqsillarning birlamchi ikkilamchi, uchlamchi va to‘rtlamchi strukturalari. Oqsillar va peptidlarning tuzilishini aniqlashning umumiy prinsiplari. Fermentlar va fermentativ kataliz haqida tushuncha.