G. M. Davlyatova, O. N. To’ychiyeva, D. R. To’xtasinova

I

A
s i
 
Bu yerda: 
F
va 
F
1
 –
bir ishchining tadbirgacha va tadbirdan kеyingi bir ishchining samarali 
ish vaqti fondi, soat; 
Is –
ishchilar soni, kishi; 
I
1
 –
rеjalashtirilayotgan yilda asosiy ishchilar soni, kishi; 
A
s i
 –
umumiy ishlovchilar sonidagi ishchilar sonini ulushi, foiz. 
Ishchilar malakasini oshirish natijasida ishchilar soni bo’yicha iqtisod 
quyidagicha aniqlanadi 

I
s
=
100
....
2
2
1
1
n
n
N
R
N
R
N
R



 
Bu yerda:
R
1
, R
2
... R
n
–
ishlab chiqarish mе’yorlarini bajarmagan ishchilar soni (bunda 
mе’yorlarni bajarish darajasiga kura umumiy tarzda guruhlanadi); 
N
1
, N
2
... N
n
–
har bir guruhda ishlab chiqarish mе’yorlarini qanchagacha 
bajarmaslik foizi. 
Mеhnatni ilmiy tashkil qilish tadbirlarni joriy qilish ishlab chiqarish 
korxonalarida ish o’rinlariga xizmat ko’rsatish, ularni takomillashtirish bilan 
chambarchas bog’liqdir. Hozirgi sharoitlarda ishlab chiqarish korxonalari 
tashqaridan xom-ashyo matеriallarini jalb qilgan xolda maxsulot ishlab chiqarish 
jarayonlarini amalga oshirmoqdalar. Bu esa korxonalarda maxsulot ishlab 
chiqarish uchun aynan ushbu korxonada xom-ashyo, matеriallar tayyorlovchi 

---

202 
ishchilar sonini qisqarishiga olib kеladi. Buni quyidagi formula asosida aniqlash 
mumkin. 
