G e o a X b o r o t t I z I mi va t e X n o L o g I y a L a r I

markaziy nuqta tanlanadi.
"Kalibrlash" "Kalibrovat" yoki "Yarim aylana" "Polukrug" bayroqchalari 
o’rnatilsa aylanali diagrammadagi bo’limlar o’lchami komponentlarining yig’indisi 
qiymatiga bog’liq xolda o’zgarishini bildiradi. Agar "Yarim aylana" "Polukrug" 
bayroqchasi o’matilsa, bo’limlar aylanadan emas balki yarim aylanadan 
ajraladigan degan ma’noni bildiradi.
O ’qituvchi tomonidan byerilgan vazifaga muvofiq kartaning mavzuli 
qatlamini yaratish usulini tanlash lozim. Masalan: ma’muriy kartani yaratishda bu 
usul "Aloxida qiymatlar" "Otdelnbie znacheniya" "Xaydalganlik" "Raspaxannost" 
yoki "Rayon tuproqlarining fosforli o’g’itlarga talabi" "Potrebnostpochv rayona v 
fosfornux udobreniyax", kartasini yaratishda — "Qiymatlar diapazoni" "Diapazon 
znacheniy" va x.k. to’g’ri keladi.
"Qiymatlar diapazoni" "Diapazon znacheniy" usulida mavzuli kartalarni 
yaratish uchun ishni quyidagi tartibda bajarish kyerak:
120

---

1. “Karta”, “Mavzuli karta yaratish” "Karta", “Sozdat tematicheskuyu kartu" 
komandasini bajaring va ekranda "Mavzuli karta yaratish” komandasi ko’rinadi, 
ekranda "Mavzuli karta yaratish 3 tadan 1-chi qadam" "Sozdanie tematicheskoy 
kartbi I shag iz 3" dialogi chiqadi.
2. "Diapazonlar" "Diapazonbi" va "Uzoqqa” "Dalshe" tugmasini bosganda, 
ekranda "Mavzuli karta yaratish — 3 tadan 2-chi qadam" "Sozdanie tematicheskoy 
kartbi 2 - shag iz 3" dialogi chiqadi.
3. Ob’ektlari ajratiladigan jadvalni, qiymatlari mavzuli o’zgaruvchi sifatida 
foydalaniladigan maydormi (yuzani) tanglang yoki ifodani yozing.
4. Kursor strelkasini "Keyingi" "Dalshe"ga keltirib, sichqonchaning chap 
tugmasini bosing, ekranda “Mavzuli kartani yaratish — 3 tadan 3-qadam" 
"Sozdanie tematicheskoy kartbi 3- shag iz 3" dialogi chiqadi.
5. “OK” tugmasini bosing. Karta darchasida mavzuli qatlam xosil bo’ladi.
M aplnfo dasturida "Sozlash" "Nastroyka" iborasi — raqamli va grafikli 
shkalalar yaratish, ob’ektlaming xar bir diapazoni uchun jixozlash yo’llarini 
tanlashjarayoni tushuniladi.