G e o a X b o r o t t I z I mi va t e X n o L o g I y a L a r I

- qishloq x o ’jalik yerlarining xolatini va ulardan foydalanish karta va planlarni
GPS va elektron taxeometrlami qo’llash asosida tuzish metodlari va uslublari
o ’rganiladi.
Fotogrammetriya:
- yer yuzasida joylashgan obektlarning o ’rnini, o ’lchamini va shaklini 
aniqlash metodlarini fotografik tasvirlar orqali ishlab chiqadi, bular esa ayero- va 
kosmik fotosuratlami qayta ishlash texnologik jarayonining asosiy qismi bo’lib 
xisoblanadi.
Informatika:
- avtomatik loyixalashda, ma’lumotlami kiritish, tasvirlash va uzatishda, u 
asosida esa uch o’lchamli ob’ektlami xosil qilishda aloxida axamiyat kasb etadi;
- kompyutyer grafikasida yerishilgan yutuqlar grafikli ob’ektlami qayta 
ishlashda, namoyish etishda, ayniqsa nashr qilish vositalarida keng ishlalilmoqda;
- ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi (SUBD) - ma’lumotlami raqamli 
ko’rsatishda, katta xajmli axborotlami tizimini o ’rganishda va qayta ishlashda, 
ularga murojaat qilishda, saqlashda va yangilashda etarli darajada usullar bilan 
ta’minlamoqda;
Matematika va statistika:
- GIS matematikaning turli soxalarida - geometriya, shakllar va ma’lumotlar 
bazasi nazariyasi, boshqarishni optimallashtirish, statistika va boshqarish 
tizimlarini loyixalashda, fazoviy m a’lumotlami taxlil qilishda va modellashtirishda 
keng qo’llanilmoqda.
Xozirda GIS Yer yuzasining millionlab tadqiqotchilariga xizmat qilayotgan 
soxa xisoblanadi. Ular GISni turli soxalarda qo’llamoqdalar - global muammolami 
o’rganishda (xududlaming ifloslanishi, qishloq xo’jaligini qayta tashkil etish, 
tabiiy ofatlami o ’rganish va x.k.) va amaliy masalalami echishda (punktlar 
orasidagi masofalami aniqlashda, yangi axoli punktlarini optimal joylashtirishda, 
elektr enyergiyasi va neft va gaz tarmoqlarini o ’tkazishda, maxaliy boshqarish 
tashkilotlarining yer munosabatlari masalalarini echishda va x.k.). Bunday yirik 
masalalar GISda qanday echiladi? Buning uchun GISning tuzilishi, ishlash
prinstipi va undan foydalanish yo’llarini ko’rib chiqamiz.