G e o a X b o r o t t I z I mi va t e X n o L o g I y a L a r I

mp
r v
<•&
L4i
:K
г
-\:
®
□
<±l
a
о
i
i i i
E3 X
гъ
r.
Л-
5.11-rasm. Dastuming bosh menyusi
5.7. Geografik asos qatlam larini joylashtirish, ularni boshqarish
Qatlamlar va elementlami boshqarish uchun "Amallar" "Opyerastii” 
panelining 
"Qatlamlami 
boshqarish" 
"Upravlenie 
sloyami" 
dialogidan 
foydalaniladi (5.12-rasm).
100

---

Qatlamlami boshqarish dialogini "Karta" deb ataluvchi bosh menyudan xam 
ishga tushirsa bo’ladi. Tugma bosilgach, yuqorida aytilgan dialog ko’rinadi. (5.12- 
rasm).
Qatlamining nomi qarsbisidagi katakchada bayroqchaning bor yoki yo’qligi, 
ushbu qatlam bilan ishni bajarish imkoni bor yoki yo’qligini bildiradi.
5.8. Kosm etik qatlam
"Karta" oynasining xammasi kosmetik qatlamga ega. Kosmetik qatlamni toza 
shaffof qog’oz, deb tasawur qilish mumkin. Xar bir yangi qatlam geografik 
ob’ektlaming biror bir mavzusini qamrab oladi. Kosmetik qatlam kartaning barcha 
boshqa qatlamlari ustida yotadigan qatlamdir. U karta nuqtalarini raqamlash, 
loyixalash va boshqa maqsadlarda ishlatiladi. Unga yozuvlar, kartalar nomi, turli 
ko’rinishdagi grafik ob’ektlar joylashtiriladi. Uni o’chirish, boshqa qatlamlarga 
nisbatan o’mini o’zgartirish mumkin emas.
•HMKH
косметический слой
Слой
Qatlam ob’ektlariga matn 
va yozuvlar joylashtirish;
Qatlam 
ob’ektlarining 
tarmoqlariga bog’lanish;
Qatlamni 
taxrir ; qilish;
Qatlamni ko’rish mumkin.
5.12-rasm. Qatlam ob’ektlari ustida kompyutyer amallari
101

---

У
if
гШтри*“ тШ~
Рисунок.
Цвет:
Г 
-
Граница
Сыль'
Цвет:
- Толщина '
’ 
Пиксел 
Г Точек
О б р а з е ц --------
ill
ТЕ
~ з
Kosmetik qatlam uchun shtrixlash va chiziqlar turini, simvollar va shtrixlarni 
"Sozlash" "Nastroyka" menyusi va “Ko’rinish” "Stil" komandalari yordamida
tanlanadi (5.13-rasm).
Kosmetik qatlamning tarkibi oynadagi 
tasviming 
o’lchamiga 
qarab 
o’zgaradi. 
Belgilardan tashqari kosmetik qatlamda 
joylashgan 
barcha 
ob’ektlar, 
matnlar 
o’lchamlari oyna masshtabiga bog’liq —
uning 
masshtabi 
o’zgarsa, 
ob’ekt 
va 
matnlaming ko’rinishi kattalashadi yoki 
kichrayadi.
5.13 - rasm. Yuza qatlamlarining 
ko’rinishi menyusi
i t
Справка 
j
Bunday ko’rinishni tanlashda “Aylantirish chizg’ichi“ "Lineyka prokrutki" 
tugmasidan foydalangan ma’qul.