G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I



Download 9,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet138/201
Sana18.07.2022
Hajmi9,92 Mb.
#821464
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   201
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyena (Q.Sodiqov va b.)

Ovqatdan zaharlanish
Odam kasallik q o 4zg4atuvchi mikroblar yoki organizm uchun zararli 
moddalarni saqlagan ovqatni yeganda zaharlanib qoladi. Zaharlanish 
bakterial va bakteriyasiz zaharlanishga bo4linadi.
Bakterial zaharlanish ovqatda o 'zidan toksin (zahar) ajratuvchi 
m ikroblar to 4planishi tufayli sodir b o ‘ladi. Bakteriyasiz zaharlanish 
o'simlik, hayvonlarning zaharli moddalari, shuningdek, b a’zi kimyoviy 
moddalarning ovqatga tushishi natijasida sodir bo'ladi.
Bakterial zaharlanish
Salmonellyoz salmonellalar tushgan ovqatni yeganda rivojlanadi. 
Oshxonada xom go‘sht to'g'ralgan stol, taxtakach, pichoq va boshqalarda 
salmonellalar bo'lishi mumkin. Ularni pashsha, sichqon, kalamush, it, 
mushuk ham tarqatadi. Qo‘l iflos bo'lganda ham kasallik yuqishi ehtimol. 
Salmonellasi bor g‘oz, o 'rd ak tuxumini iste’mol qilganda ham odam 
zaharlanishi mumkin.
Salmonellalar tashqi muhitning turli ta ’siriga, quyosh nuriga chidamli, 
past haroratda quritilganda ham nobud bo'lmaydi. Ularning ko'payishi 
uchun ayniqsa sun’iy qobiqqa tiqilgan sosiska, kolbasa qulay muhit 
hisoblanadi. Salmonellalar bilan zararlangan mahsulotlarning hidi ham, 
tashqi ko‘rinishi ham, ta ’mi ham o'zgarmaydi.
Z a h a r la n is h b e lg ila r i. 
S alm on ellalar tu sh g an o v q atni is te ’mol 
qilgandan bir kun o ‘tgach zaharlanish alom atlari paydo bo'ladi. 0 4
pufagining atrofida og'riq paydo bo'lib, bemor qusadi, ichi ketadi, 
h arorati k o ‘tariladi. O g'ir hollarda bosh og'riydi, bemorning tinka- 
m a d o ri q u riy d i, sovuq ter c h iq a d i, te risi q u rig a n g a o 'x sh a y d i,
220
www.ziyouz.com kutubxonasi


tirishishadi, qon bosimi pasayib ketadi, rangi sarg4ayadi. Davo qilinsa 
bemor sog4ayadi.
Botulizm. 
T ab iatd a keng tarq a lg an botulinus tayoqchasi bilan 
zararlangan ovqatni iste’mol qilish tufayli odam o‘tkir va og4ir zaharlanadi. 
K o4pincha odam toksinli qonserva mahsulotlari (sabzavotlar, mevalar, 
q o 4ziqorin), tuzlangan baliq, dudlangan m ahsulotlar va boshqalarni 
is te ’m ol q ilg an d a z a h a rla n a d i. B o tu lin us tay o q ch asi tu sh g an
qonservaning usti bir oz ko 4tarilgan bo4ladi. Odam zararlangan ovqatni 
yegandan keyin bir necha soat o ‘tgach zaharlanish belgilari paydo bo4la 
boshlaydi. Muskullari bo4shashadi, boshi og4riydi, ko4zi yaxshi ko4rmay 
qoladi, og‘zi quriydi, yutishi qiyinlashadi, nutqi buziladi. Og4ir hollarda 
nafas olishi va yurak faoliyati buziladi, bemor hatto о ‘lib qolishi mumkin. 
Kasallik 2-3 kundan 2-3 haftagacha davom etadi.

Download 9,92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   201




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish