G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I

Teri gigiyenasi
Donishmand xalqimizning maqoliga ko4r, teri sog4liq oynasidir. Uning 
funksiyalari normal o 4tishi uchun teri doim toza bo4lishi zarur.
Terining eng ustki epidermis qavatining hujayralari uzluksiz p o 4st 
tashlab, yangilanib turadi. Bir kecha-kunduzda teri yuzasida 10-15 g 
epidermis hujayralari chiqindisi hosil b o 4ladi. Agar odam m untazam
ravishda yuvinib turm asa, terining ustki qav atidan ajralgan p o 4st 
chiqindilari ter va yog4 bezlari suyuqligi bilan qo 4shilib, teriga yopishib 
qoladi. Terining ustki qismi chiqindi m oddalar bilan qoplanib, ter va 
yog4 bezlari suyuqlik chiqaradigan naychalar berkilib qoladi. Buning 
o q ib a tid a terining nafas olish, ayirish, tana h aro rati doim iyligini 
t a ’m inlash buziladi. B undan ta sh q a ri, teri k irla n ish id a k asallik
q o 4zg4atuvchi m ikroblar yashashi va k o 4payishi uchun qulay sharoit 
yaratiladi. M a’lumki, kirlangan teri qichiydi va odam kashishi tufayli u 
jarohatlanadi. Bu jarohatlarga tushgan mikroblar yiringli yara hosil qiladi. 
Shuningdek, terini qashigan vaqtda undagi mikroblar tirnoq tagiga kirib
256
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

qoladi va qo4l sovunlab yuvilmasa, ovqat iste’mol qilganda ular hazm 
organlariga kirib, oshqozon-ichak kasalliklarini keltirib chiqarishi 
mumkin.
Terini toza saqlash gigiyenik madaniyatning asosiy ko‘rinishlaridan 
biri hisoblanadi: bolani yoshligidan qoUni sovunlab yuvishga o ‘rgatish 
lozim. Q o‘lni ovqatlanishdan oldin, xojatxonadan chiqqanidan so‘ng 
albatta sovunlab yuvish kerak, yuz, bo‘yin sohalarni har kuni ikki marta
- ertalab va kechqurun uxlash oldidan yuvish lozim; haftada 1-2 marta 
hammomga kirish yoki issiq dush qabul qilish lozim. Teri kasalliklarini 
tarqatm aslik uchun har bir bolaning sochig‘i, mochalka, tarog‘i, ich 
kiyimlari, paypog‘i shaxsiy bo‘lishiga e’tibor berish kerak.