G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I

Sun’iy yoritilish. 
Keyingi p ay tlard a o 'quv xonalarini yoritishda 
lyuminestsent lampalardan foydalanilmoqda, ular yaxshi yoritadi, uncha 
yaraqlab ketmaydi, yorug'lik bir tekis tarqaladi, spektral tarkibiga ko'ra 
kunduzgiga o'xshaydi. Yorug'lik manbai o'rnida quvvati 40 va 80 vt li 
lyum inestsent «oq» y orug'lik lam palari (SB tipidagi lam palar)dan 
foydalangan m a’qul. Lyuminestsent chiroqlardan ShOD-2-40 markali 
chiroqlar tavsiya etiladi (11-rasm).
A rm atura bilan him oyalanm agan ch o 'g 'lan ish lam palari ko 'zn i 
qamashtiradi va quyuk soya tushiradi. Bu hoi ana shunday yorug'likda
11 -rasm, 
Chiroqlar. Lyuminestsent chiroqlardan ShOD-2-40 markali chiroqlar
tavsiya etiladi.
149
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

/ г
Ш
12-rasm. 
СК-30 markali lampa
ish lay d ig an h ar q an d ay o d am n in g
k o 4ziga yom on t a ’sir qiladi. 300 vt 
quvvatdagi lampaga m o‘ljallangan SK- 
30 m a rk a li ch iro q c h o 4g 4la n ish
lam palari uchun ham m adan yaxshi 
armatura hisoblanadi (12-rasm).
T a rq o q
y o ru g 4lik 
b erad ig an
ly um in estsen t 
c h iro q la r 
p o ld a n
h iso b la g a n d a b alan d lig i 3,3 m pi 
tash k il etad ig an b in o larg a osiladi. 
Binolarning balandligi 3,3 m dan kam 
b o 4lsa, 
shipga 
o 4rn a tila d ig a n
chiroqlardan foydalaniladi.
Asosiy va b a’zi xizmatchi-yordamchi xonalar (o4qituvchilar xonasi, 
k u tu b x o n a , q iro a tx o n a , d ire k to r, ilm iy m u d irn in g x o n asi va 
boshqalar)dagi hamma chiroqlar shovkinsiz ulab-to4g 4rilab turadigan 
qurilmalar bilan uskunalanadi. Binolarni yoritish uchun cho4g 4lanish 
lampalari bilan lyuminestsent lampalarini baravar ishlatish yaramaydi, 
chunki yorug4lik oqimining ravshanligi va rangi bir-biriga to 4g4ri kelmaydi.
Lyumnnestsent lampa chiroqlari har qatorga uchtadan qilib uch qator 
joylashtiriladi. Ayni vaqtda chiroqdagi lampalar soni ularning quvvatiga 
bog4liq bo4ladi. Tarqoq yorug4lik beradigan, ekranlashtiruvchi metall 
panjalari bor, usti ochiq, oq emal bilan bo4yalgan ShOD-2-40 markali 
chiroqlardan foydalaniladigan b o 4lsa, bular sinfning bor bo 4yiga har 
qatorda 6 chiroqdan ikki qator qilib joylashtiriladi, sinf doskasi yoniga 
ShMZ markali ikkita chiroq o 4rnatiladi. 3-jadvalda o 4quv xonalarini 
sun’iy yorug4lik bilan yoritishining eng kam me’yorasi ko 4rsatilgan.
Sinf xonasidagi lyuminestsent lampalarning umumiy quvvati 1040 
vt,
c h o 4g 4lanish la m p a la rin in g um um iy q u v v ati esa 2400 
vt
b o 4lsa, 
k o 4rsatilgan yorug4lik normalariga bemalol amal qilish mumkin. Bu -
lyuminestsent lampalar bilan yoritilganda 130 
vt
li 8 ta va cho4g4lanish 
lampalari bilan yoritilganida 300 
vt
li 8 ta chiroqni tashkil etadi. Demak, 
sinf xonasi sathining /
kv m ga
to 4g 4ri keladigan yorug4lik norm asi 
(solishtirma quvvat) vattlar hisobida olganda lyuminestsent lampalardan 
foydalanganda 21-22 
vt,
cho4g4lanish lamnalaridan foydalanganda 48 
vt
b o 4ladi.
150
www.ziyouz.com kutubxonasi

---