G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I

Skolioz 
tayanch-harakat apparati kasalliklariga kiradi, u umurtqa 
p o g 4onasining yon tom onga qiyshayishidir. K asallik o 4z vaq tid a 
davolanmasa, uzoq yilga cho4ziladi va oqibat natijada ko'krak qafasi 
b o 4shlig4idagi hayotiy muhim organlarga zarar yetadi. Bu kasallikda 
ko4pincha umurtqa pog'onasining shakli buziladi. Skoliozning og4ir-engil 
kechishi umurtqa pog4onasining qanchalik qiyshayganiga bog4liq.
Qobirg4alar uchining bir oz bo'rtganligi 10° qiyshayishi skoliozning 
birinchi darajali belgisi qovurg4alarda bukirlik hosil b o 4lib qiyshayish
189
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

a-to ‘g
W 
qomat; b-egik qomat; d-kifoz qomat; e-kekkaygan qomat;
f-lordoz qomat; g-skolioz qomat.
burchagi 30° gacha bo‘lsa ikkinchi darajali, qiyshayish burchagi 30-50° 
b o ‘lganda skoliozning uchinchi darajasi va nihoyat qiyshayish burchagi 
50° dan ortsa, skoliozning t o ‘rtinchi darajasi rivojlangan b o ‘ladi. 
0 ‘quvchilar o ‘qish jarayonida umurtqa pog‘onasining juda zo ‘riqishi 
skoliozga sabab b o 4ladi. U m um iy t a ’lim m a k ta b la rid a , m a k tab
internatlarda shifokorlar, biologiya o ‘qituvchilari o ‘quvchilami vaqti- 
vaqti bilan tekshirib turishi, o ‘quv nmassasalarida o ‘quvchilarning o ‘qishi, 
m ehnat qilishi uchun zarur gigiyena sharoiti yaratib berilishi shart. 
Ayniqsa bog'cha, kichik m aktab yoshidagi bolalarni tekshirib, skolioz 
bor yo4qligini aniqlash va zo'rayib ketmasligi uchun chora-tadbirlar 
ko‘rish muhim ahamiyatga ega.
N o to 4g4ri o ‘tirish natijasida um urtqa pog‘onasining yon tomonga 
egilishi (skolioz).
Bolalar va o ‘smirlar tez o'sib rivojlanadilar. Bu davrda ularning 
ovqatlanishiga katta e’tibor berish kerak. Bolalar ovqatida vitaminlar, 
ayniqsa vitamin D> tuzlar (ayniqsa kalsiy tuzlari) yetarli bo^masligi, oyoq 
suyaklarini n o to ‘g‘ri shakllanishiga sabachi bo ‘lishi mumkin. Buning 
oqibatida oyoqlar X simon yoki О simon qiyshayadi.
190
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

D
0
% 
10% 
20
%