Fuqarolik jamiyati qurilishida qonun ustuvorligi tamoyilining

"Kuchli davlatdan – kuchli

fuqarolik jamiyati sari" tamoyilini

o’zida ifoda etadi. Bu shuni nazarda tutadiki:  1)dan

hokimiyat vakolatlarining ma’lum bir qismini markazdan mahalliy hokimiyat organlariga

o’tkazish;  2) siyosiy partiyalar va fuqarolik institutlarining muhim qarorlar qabul qilishdagi

rolini kuchaytyrish.

Demak,

davlat

va

jamiyat

qurilishi,

siyosiy

hayotini

erkinlashtirish

hokimiyat

organlarining ayrim funktsiyalarini quyi hokimiyat organlariga bosqichma-bosqich o’tkazish bu

fuqarolik jamiyatining muhim elementlaridan biri hisoblanadi.

Jinoiy jazolarni liberallashtirish – qonun ustuvorligining muhim sharti.

Keyingi

yillarda

O’zbekiston

Respublikasi

Prezidenti

tomonidan

insonparvarlik,

adolatparvarlik

g’oyalariga asoslangan jinoyat, jinoyat-protsessual qonun hujjatlarini takomillashtirishga, jinoiy

---

6

jazolarni liberallashtirishga qaratilgan bir qator qonun loyihalari Oliy Majlisga kiritildi. Ularning

qabul qilinishi mamlakatimiz ijtimoiy hayotida o’zining samarasini bermoqda. Masalan,

Respublikamiz Prezidenti tomonidan loyihasi kiritilib,  2001 yil 29 avgustda Oliy Majlis

tomonidan qabul qilingan «Jinoiy jazolarning liberallashtirilishi munosabati bilan O’zbekiston

Respublikasining

Jinoyat,

Jinoyat-protsessual

kodekslari

hamda

Mahmuriy

javobgarlik

to’g’risidagi kodeksiga o’zgartishlar va qo’shimchalar kiritish haqiqida»gi Qonun bilan

jinoyatlarni tasniflash yengillashtirish mahnosida takomillashtirildi, yarashuv instituti joriy etildi.

Jinoyat kodeksidagi o’lim jazosini nazarda tutuvchi moddalar soni keskin kamaytirildi, mol-

mulkni musodara qilish jinoiy jazo sifatida bekor qilindi va shu kabi inson huquqini himoya

qilishga qaratilgan qator chora-tadbirlar qo’llanildi.

O’zbekiston Respublikasining «Prokuratura to’g’risida»gi 2001 yil 29 avgustda yangi

tahrirda qabul qilingan Qonunining 20-moddasiga muvofiq «Vazirliklar, davlat qo’mitalari,

idoralar, fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari, jamoat birlashmalari, korxonalar,

muassasalar, tashkilotlar hamda vazirliklar, davlat qo’mitalari va idoralarning harbiy qismlari,

harbiy tuzilmalari, hokimlar va boshqa mansabdor shaxslar tomonidan qonunlarning ijro etilishi,

shuningdek, ular tomonidan qabul qilinayotgan hujjatlarning O’zbekiston Respublikasining

Konstitutsiyasi va qonunlariga muvofiqligi nazorat predmeti hisoblanadi».