Fundamental iqtisodiyot” kafedrasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI

“Korporotiv boshqaruv” fakulteti		“Menejment” kafedrasi
Ro‘yhatga olindi № __________		Ro‘yhatga olindi № __________
“______” ___________2020 y.		“______” ___________2020 y.

“Fundamental iqtisodiyot” KAFEDRASI
“IQTISODIYOT NAZARIYASI ” fanidan
KURS ISHI
Mavzu: Ish haqi to`g`risidagi turli xil nazariyalar


Bajardi: Menejment fakulteti, MNP-51 guruhi talabasi Vaydullojonov Avazjon
Tekshirdi: assistent Raxmonov Bekzod

Kurs ishi taqrizga topshirilgan sana “___”_______ 2020 y.		Kurs ishi taqrizdan qaytarilgan sana “____” _______2020 y.
Kurs ishi himoya qilingan sana “____” _______2020 y. Baho “_____” _________	___________ (imzo) ___________ (imzo) ___________ (imzo)	Komissiya a’zolari: __________________ __________________ __________________

TOSHKENT – 2020
Ish haqi to`g`risidagi turli xil nazariyalar
Reja:
Kirish………………………………………………………………..............3

1. 
   Yaratilgan mahsulot va daromadlarning taqsimlanishsh tamoyillari…5
   
2. 
   Ish haqi tushunchasining mazmun mohiyati…………………………..7
   
3. 
   Ish haqini tashkil etish shakllari va ularni tavsiflash………................13
   
4. 
   Tarif tizimining mohiyati va elementlari……………………………..20
   
5. 
   O`zbekistonda ish haqini tashkil etish bilan bog`liq munosabatlar..…24
   

Xulosa ……………………………………………………………………..35
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati..………………………………...............37

Kirish
Kurs ishi mavzusining dolzarbligi
Har bir davlat o`z fuqarolarini erkin farovon hayot kechirishi uchun shar-sharoitlar yaratib berishga harakat qiladi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida ish haqi ishchilarning asosiy daromadi hisoblanadi va o`rtacha ish haqi ma`lum davlatdagi farovonlik darajasini belgilab beradi. Shuning uchun ish haqini chuqur tahlil qilishimiz zarur.
O’zbekiston Respublikasi bozor munosabatlariga o’tgan davrdan to hozirga qadar xalq xo’jaligining barcha tarmoqlarida muhim o’zgarishlar sodir bo’lmoqda. Korxonalarda, tashkilotlar va idoralarda mehnatni tashkil etish va uning samaradorligini oshirish yo’llari muhim muammolardan biri bo’lib qolmoqda. Xalq turmush farovonligini oshirish Respublikamiz Prezidenti tomonidan belgilab
berilgan iqtisodiy islohotlarning bosh maqsadidir. Bu vazifani muvaffaqiyatli hal etish juda keng ko’lamli ijtimoiy-iqtisodiy muammolar yechimini topishni taqazo qiladi. Ma’lumki, xalq xo’jaligi ishlab chiqarishida, turli sohalar va jamiyat qatlamlarida, ish joylarida korxonalar ishini to’g’ri yo’lga qo’yish, tashkil etish, moddiy texnika bazasini mustahkamlash, xodimlarga ijtimoiy adolat prinsiplari asosida ish haqi to’lashni tashkillashtirish taraqqiyotni ta’minlashda muhim rol o’ynaydi.
Ish haqi – tashkilot (korxona) xodimlarining asosiy daromad manbai, uning yordami bilan mehnat va iste'mol o'lchovi nazorat qilinadi. Ish haqi iqtisodiyotni boshqarish va tartibga solishning eng muhim vositalaridan biridir, shuning uchun davlat mehnatni tashkil qilish va ish haqining huquqiy asoslariga alohida e'tibor beradi.
Bugungi kunda yurtimizdagi olib borilgan islohotlarning asosiy maqsadi ham aholi daromadlarini oshirish, shu jumladan ish haqini oshirishga qaratilgan. Bu to’g’risida prezidentimiz Sh.M. Mirziyoyev ham quyidagi fikrlarni bildirganlar: “Aholi daromadlarini oshirish, qo’shimcha ish o’rinlari yaratish, mahsulot ishlab chiqarishni ko’paytirish uchun bizga yangi-yangi bozorlar kerak. Buning uchun bozor iqtisodiyoti va davr talablariga mos ko’plab qonun va qarorlarni
qabul qilayapmiz. Lekin, afsuski, ularni ijro qiladigan ko’pgina amaldorlar hali ham eskicha ish uslubi, rasmiyatchilik va befarqlikdan qutulgani yo’q”<sup>1</sup>
Bu fikrlarda ish haqining hayotimizdagi o`rni katta ekanligi va ish haqi mavzusining naqadar dolzarbligini ko`rishimiz mumkin.